Foxygen

Τι μου θυμίζει, τι μου θυμίζει; Δίχως αμφιβολία, το βουτηγμένο στη νοσταλγία πρώτο ολοκληρωμένο άλμπουμ των indie psych-rockers Foxygen είναι γαργαλιστικά ενδιαφέρον, αλλά από την αρχή μέχρι το τέλος θυμίζει κάτι από το παρελθόν. Βλέπετε, δεν έχουμε να κάνουμε απλώς με μία αφηρημένη ρετρό αισθητική. Τα πράγματα γίνονται «συγκεκριμένα» σε απειλητικό βαθμό.

Από πού να αρχίσω και πού να τελειώσω; Από τις πρώτες νότες του εναρκτήριου "In The Darkness", οι οποίες αντηχούν το "Hello, Goodbye" των Beatles; Από τον τρόπο που η φωνή του συγκροτήματος, ο Sam France, εκφέρει τους στίχους «Oh, but the door of consciousness isn't open anymore» στα 02:57 του "No Destruction", λες κι είναι ο Dylan του "Blonde On Blonde" (1966); Από την ξεδιάντροπη, ελάχιστα συγκαλυμμένη αναπαραγωγή του "Under My Thumb" των Rolling Stones στο -κατά τ' άλλα πειστικότατο κι εξόχως περιπετειώδες- "On Blue Mountain", όπου ο France -ταιριαστά- ακούγεται σαν τον Jagger; Από το κρεσέντο του "Oh No 2" που ξεπατικώνει το αντίστοιχο του "I Want You (She's So Heavy)" των Beatles από το "Abbey Road" (1969); Από το μινιμαλιστικό κιθαριστικό σόλο λίγο πριν το (ωραιότατο) ξέσπασμα στο "Oh Yeah" που μας έρχεται από το "Can't Stop" των Red Hot Chili Peppers; Πιστέψτε με, αυτό το βαρέλι είναι απύθμενο.

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, στους Foxygen θα έπρεπε, με συνοπτικές διαδικασίες, να απονεμηθεί το βραβείο Αρσέν Λουπέν, αλλά κάτι με κρατάει από το να βγάλω το καλογυαλισμένο μου φτυάρι. Καθώς γράφω αυτές τις αράδες, μου 'ρχονται τα λόγια του Μάνου Χατζιδάκι (και του Picasso πριν από αυτόν) που υποστήριζαν ότι οι «οι ατάλαντοι μιμούνται, ενώ οι ταλαντούχοι κλέβουν» και υπό αυτό το πρίσμα, προτιμώ να τους βλέπω ως ταλαντούχους λωποδύτες, ενώ βρίσκω το "We Are The 21st Century Ambassadors Of Peace & Magic" απρόσμενα απολαυστικό.

Βέβαια, υπάρχει ένα αδιαπραγμάτευτο ελαφρυντικό προς υπεράσπισή τους. Το ντουέτο από την Καλιφόρνια δεν περιορίζεται σε ένα ακατάσχετο τσιμπολόγημα του παρελθόντος. Σίγουρα ξεκινούν από αυτό, αλλά δε σταματούν στη στείρα αντιγραφή. Εκτελώντας θεαματικούς ακροβατικούς ελιγμούς, καταφέρνουν να φτάνουν σε δικά τους πρωτότυπα μονοπάτια. Θα ήταν εύκολο να εστιάσουμε στις εύκολα αναγνωρίσιμες «κλοπές» και να τους καταδικάσουμε, αλλά, συγχρόνως, θα ήταν άδικο. Βλέπετε, κάθε σύνθεση του άλμπουμ «κρύβει» μέσα της τουλάχιστον τρεις-τέσσερις αξιόλογες βασικές ιδέες, με την κάθε μια από αυτές να δύναται να «σταθεί» ως αυτοτελές track.

Ωστόσο, το καταλυτικό τεκμήριο αθωότητας έγκειται στον τρόπο με τον οποίο κάνουν αυτά που κάνουν. Το ντουέτο των Jonathan Rado και Sam France εκτελεί τα κόλπα του με απαράμιλλο στυλ και αβάσταχτα cool τρόπο. Πώς να τους μπουζουριάσεις; Το Σώμα των ενόρκων παραμυθιάζεται γλυκά και εν γνώσει του. Το ίδιο κι η σαγηνευμένη Έδρα: «Αθώος ο κατηγορούμενος!» (ε, ρε πλάνη που στήθηκε...).

Αξίζει να αναφέρουμε και δυο λόγια για την ιστορία του συγκροτήματος, καθώς δεν είναι «χθεσινοί». Σχηματίστηκαν το 2005 και έχουν κυκλοφορήσει μια σειρά από EP. Κομβικό σημείο στην πορεία τους ήταν η συνάντηση με τον Richard Swift (αθόρυβη, αλλά σημαντική indie φωνή των καιρών μας), τον οποίο προσέγγισαν το 2011 έχοντας το (συμπαθέστατο) EP τους "Take The Kids Off Broadway" παραμάσχαλα. Για καλή μας τύχη τράβηξαν την προσοχή του κι εκείνος τους οδήγησε σε πιο mainstream μονοπάτια. Το EP (με επτά κομμάτια και διάρκεια 36 λεπτών, σωστό άλμπουμ εδώ που τα λέμε) επανακυκλοφόρησε από την Jagjaguwar και η συνεργασία τους πήρε σάρκα και οστά στο "We Are the 21st Century...", όπου ο Swift έχει το ρόλο του παραγωγού.

Μεγάλο μέρος των ευσήμων για τη -δίχως άλλο- ευτυχή κατάληξη του άλμπουμ δικαιωματικά πηγαίνει σε αυτόν, καθώς κατάφερε να βάλει τις σκόρπιες ιδέες του ντουέτου σε μια σειρά. Ίσως ήταν το πλήρωμα του χρόνου, ίσως η σωστή καθοδήγηση του Swift˙ σε κάθε περίπτωση εκείνο που έχει σημασία είναι ότι οι Foxygen μεταμορφώθηκαν από ένα χαοτικό psych-rock project, σε μια ολοκληρωμένη, άκρως μελωδική πρόταση, που θα συζητηθεί πολύ στους indie κύκλους φέτος.

Οι καλές στιγμές του άλμπουμ είναι πάρα πολλές˙ πολύ περισσότερες από τις αδιάφορες.  Αν έπρεπε να σταθώ σε ένα και μόνο track αυτό θα ήταν το δεύτερο single (μετά το "Shuggie") "San Francisco". Πρόκειται για μια απολαυστική ανάμιξη των μελωδικών στιγμών των Velvet Underground (ιδιαίτερα εκείνων του τελευταίου άλμπουμ τους) και των Love του "Forever Changes" (1967) (στα 02:10). Ένα τρίλεπτο διαμαντάκι με ξυλόφωνα και φλάουτα και το φάντασμα της Nico να αιωρείται δεσποτικά. Ο τίτλος θυμίζει το (βραβευμένο με Grammy καλύτερου τραγουδιού για το 1962) "I Left My Heart In San Francisco" του Tony Bennett και ο γλυκόπικρος τρόπος με τον οποίο «ρέει» είναι -στα αλήθεια- ακαταμάχητος, παρά την εκνευριστικά άνευρη νότα της Jessie Baylin που αφοπλιστικά απαντά «That's okay, I was bored anyway» και «That's okay, I was born in L.A.» στο ρεφρέν.

Οι στίχοι του "We Are Τhe 21st Century..." δεν βγάζουν ιδιαίτερο νόημα. Αφαιρετικοί και με μπόλικο χιούμορ καθώς είναι, μοιάζουν σαν το μουδιασμένο μουρμουρητό της επόμενης μέρας ενός πετυχημένου acid trip. Όλα συγκλίνουν στο ότι περισσότερη σημασία έχει ο βαριεστημένος και cool τρόπος που αυτοί εκφέρονται, παρά το περιεχόμενό τους καθ' αυτό. Για παράδειγμα, στο "Shuggie" που κυκλοφόρησε τον περασμένο Οκτώβριο ως προπομπός του άλμπουμ, ακούμε τον France να λέει: «I met your daughter the other day, well that was weird. She had rhinoceros-shaped earrings in her ears» και -κακά τα ψέματα- οι στίχοι αυτοί θα φάνταζαν ολότελα προσποιητοί αν δεν ήταν ενταγμένοι σε μια αισθητική γαλλικής τσόντας των 70s ή -για να το θέσω ευγενικότερα- αν δεν έφερναν τόσο πολύ τον Serge Gainsbourg στο μυαλό. Ελάτε όμως που στο ίδιο (μόλις τρίλεπτο) κομμάτι υπάρχει μέχρι και funky διάλειμμα τύπου Funkadelic/Parliament, το οποίο -παραδόξως- δένει αρμονικά με τα υπόλοιπα μέρη του track.

Δεν χωράει αμφιβολία, οι Foxygen κατάγονται από τους Beatles, τους Rolling Stones, τους Kinks, τους Velvet Underground και τον Bowie, αλλά τα ιμπρεσιονιστικά μουσικά τοπία που ζωγραφίζουν, φτάνουν στα αυτιά ως κάτι νέο και ιδιόμορφα μοντέρνο και εκεί ακριβώς έγκειται η παράδοξη γοητεία τους, καθώς οι «νεωτερισμοί» που μας κομίζουν είχαν ήδη εμπεδωθεί από καιρό μέχρι το 1970. Παρ' όλα αυτά, καταφέρνουν να μεταχειρίζονται κάποια παλιά κόλπα με τέτοιο τρόπο που τα κάνουν να ακούγονται «ολόφρεσκα».

Ευλογημένοι από τη Μούσα της ψυχεδέλειας με εκλεπτυσμένη παραφορά και μια ανέμελη -αλλά απολύτως εύστοχη- απλότητα, οι Foxygen μας μεταφέρουν αναλλοίωτη τη δημιουργική ζωντάνια μιας εμπνευσμένης πρόβας, με ό,τι ατέλειες εμπεριέχει αυτό. Γεμάτοι εκπλήξεις, με θάρρος και αναίδεια κρατούν το ενδιαφέρον αμείωτο και αξιοποιούν ακόμη και τις αδυναμίες τους. Βέβαια, το αν ο υπερφιλόδοξος τίτλος του άλμπουμ αποτελεί κάτι παραπάνω από ένα ευφυολόγημα, θα χρειαστεί χρόνος για να φανεί. Επί του παρόντος, πάντως, χωρίς να μοχθούν ιδιαίτερα, καταφέρνουν να δώσουν ένα, ομολογουμένως, ολοκληρωμένο αποτέλεσμα που «ρέει» αβίαστα.