ProgSession #31: Quintessence

Όση χαρά προσφέρει στους απανταχού μουσικόφιλους η παρακολούθηση της επικαιρότητας και η βιωματική συναίσθηση του παρόντος, άλλο τόσο, και ίσως και περισσότερο, ενδιαφέρον έχει η ενασχόληση με το άγνωστο παρελθόν, με το σκάλισμα της Ιστορίας, με τις πιο αφώτιστες γωνιές της. Στα πλαίσια αυτής της διαστροφής, το Rocking.gr κάθε μήνα θα παρουσιάζει, μέσω μίας στήλης που καθόλου τυχαία επέλεξε να παίξει με τις λέξεις progress και obsession, ένα δίσκο από το ευρύτατο φάσμα και την κληρονομιά του progressive rock, που δεν κατάφερε ποτέ να ξεφύγει ενός cult συλλεκτικού επιπέδου.

Days of progressive past Vol. 31:

Quintessence - In Blissful Company
1969
Island

Μπορεί η χρυσή εποχή του prog να εντοπίζεται στη δεκαετία του '70 και μάλιστα βαθιά σε αυτήν, αλλά όπως πολλάκις έχω τονίσει από τη στήλη του Progsession, εκεί στις απαρχές του είδους, πριν (και) αυτό στυλιζαριστεί σε έναν βαθμό, δημιουργήθηκαν κάποια από τα πιο ενδιαφέροντα μουσικά πειράματα που ενσωμάτωναν μουσικές από πολλά είδη και δημιουργούσαν τη μετάβαση από την ψυχεδέλεια προς το prog. Κάπου σε αυτές τις αδρές γραμμές κινούνται και οι έντονα χίπικοι Quintessence, ένα συγκρότημα που κατά βάση υπήρξε επηρεασμένο από την ινδική κουλτούρα, που μόλις τότε γινόταν γνωστή και αποδεκτή στο δυτικό κόσμο, και την πανταχού παρούσα jazz. Αναφέροντας δύο άλλα συγκροτήματα που κατά μία έννοια ορίζουν τα μουσικά τους άκρα, θα λέγαμε ότι οι Quintessence βρίσκονται κάπου ανάμεσα στους It's A Beautiful Day και τους Sweet Smoke.

Δημιουργήθηκαν κατόπιν της συνηθισμένης (για την εποχή) αγγελίας στο Melody Maker και οι ζωντανές εμφανίσεις τους υπήρξαν αρκετά δημοφιλείς ώστε να τους προσέξει η Island, εταιρία που από τότε ειδικευόταν στους έθνικ ήχους με προσήλωση, βεβαίως, κυρίως στην Τζαμαϊκανή μουσική. Το ενδιαφέρον των Quintessence για την ινδική παράδοση υπήρξε κάτι παραπάνω από μουσικολογικό αφού όλοι τους ασπάζονταν και την Ινδουιστική πίστη κάτι που οδήγησε και στο χαρακτηρισμό τους ως «πνευματικού» συγκροτήματος. Η ουσιαστική φήμη που έχτισαν όμως βασίστηκε κατά πολύ στις εντυπωσιακές συναυλίες τους τις οποίες μέσα από τις στούντιο δουλειές τους και ειδικά το ντεμπούτο τους "In Blissful Company" μόνο να φανταστούμε μπορούμε.

Ο ήχος τους ήταν βασισμένος κατά πολύ στο πιο αυτοσχεδιαστικό κομμάτι με χαλαρές μουσικές δομές, τουλάχιστον με τη «δυτική» έννοια του όρου. Τα ψαλμωδιακά φωνητικά του Shiva Shankar Jones είναι χαρακτηριστικά της Ινδικής παράδοσης χωρίς φυσικά να κρύβουν την Βρετανική καταγωγή του (Αυστραλός ως προς τον τόπο γέννησης). Κυρίαρχο κομμάτι στην ενορχήστρωσή τους αποτέλεσε το φλάουτο του Raja Ram που φυσικά κινούνταν μακριά από την μπαρόκ και κλασική κληρονομιά της Δυτικής κουλτούρας. Το πιο ελκυστικό όμως μέρος της μουσικής τους και αυτό που έδινε την εξωτική πλευρά στα τραγούδια τους, ήταν τα ρυθμικά μέρη, ορισμένες φορές σχεδόν drone με τη σύγχρονη ορολογία, που έδεναν τις φωνητικές μελωδίες με τις αόριστες φράσεις της ηλεκτρικής κιθάρας  και εκτείνονταν σε μακρά εκστατικά jams στις συναυλίες τους. Εξ ου παρουσιάζεται και το φαινόμενο, ουσιαστικά, τα τραγούδια ως ξεχωριστές οντότητες να είναι μάλλον αδιάφορα και δύσκολα να συγκρατεί κανείς συγκεκριμένες μελωδίες παρά μάλλον ο δίσκος να αφομοιώνεται ως ένα διαρκές trip.

Παρότι τότε δεν είχε εφευρεθεί ακόμα τέτοια ταμπέλα, το "In Blissful Company" σήμερα θεωρείται ακρογωνιαίος λίθος του λεγόμενου raga rock. Η επιτυχία που σημείωσαν μοιάζει σήμερα αφύσικη για το πόσο γρήγορα ξεχάστηκαν στη συνέχεια (έκαναν δύο φορές sold out στο Royal Albert Hall) και πιθανόν να ήταν και μεγαλύτερη αν μία χαλασμένη συμφωνία για περιοδεία στις ΗΠΑ δε σήμαινε, όχι μόνο την αποτυχία της μετάβασης στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, αλλά και την αποπομπή τους από την Island μετά τον τρίτο δίσκο τους. Οι Shiva Shankar Jones και Dave Codling ήταν οι πρώτοι που θα αποχωρήσουν αφήνοντας τον Raja Ram να ηγηθεί του σχήματος στον τελευταίο τους δίσκο πριν αποχωρήσει και αυτός  και επανεμφανιστεί ως γκουρού της ηλεκτρονικής και ambient σκηνής.

Τον επόμενο μήνα θα ρίξουμε μια ματιά στην αφορμή που διέλυσε τους Deep Purple.