Various Tapes Vol. 11 (Η χρυσή γενιά του hip-hop)

E όχι και χρυσή, απλά κάτι το ενθαρρυντικό...

Από τον Πάνο Κατσούρη, 28/03/2014 @ 12:08
Πάνε κανά τεσσάρι χρόνια από τότε που άρχισε να παίρνει πάλι τα πάνω της. Αλλά τι εννοώ με την έκφραση «τα πάνω της» θα αναρωτηθείς... Πώς να το πω, που σου κινεί ξανά την περιέργια, που βλέπουμε κάτι το καινούριο, που κάτι έχει αλλάξει προς στο καλύτερο βρε αδερφέ. Γιατί ας μην γελιόμαστε, κάπου κοντά στα τέλη των 00s μπορούσες να πεις πως είχε πιάσει πάτο. Άχρωμη, άοσμη, κουραστική, χωρίς ιδέες και κυρίως επαναλαμβανόμενη δεν είχε να δώσει τίποτα περαιτέρω πια.

Όμως αρκετοί θεωρούν πως έχουμε να κάνουμε με μια νέα «Golden Age». Όχι κύριοι, αυτό είναι βλασφημία! Ο τωρινός mainstream χώρος της hip hop / rap σκηνής δεν έχει καμία σχέση με τα ένδοξα αυτά χρόνια. Βέβαια θα μου πεις και ποιός popular χώρος έχει την όποια αίγλη που είχε παλιότερα. Παρ' όλα αυτά, ας πιάσουμε λίγο το θέμα πιο σφιχτά διότι σίγουρα έχει ενδιαφέρον.

The Golden Age of Hip Hop

Δεν επρόκειτο να κάτσω και να αναλύσω διεξοδικά την συγκεκριμένη ένδοξη χρονική περίοδο, όμως σίγουρα θα πρέπει να κρατήσω κάποια στοιχεία που την χαρακτήρισαν έτσι ώστε να μπορέσουμε να δούμε κάποια πραγματάκια στην συνέχεια.

Περίπου από τα μέσα με τέλη των 80s έως τις αρχές και μέσα των 90s. Ποικιλομορφία, ποιότητα (υποκειμενικό), καινοτομία (λόγω του ότι βρισκόταν ακόμα σε στα πρώιμα χρόνια της η σκηνή και κάτι τέτοιο ήταν επόμενο) και επιρροή (βάσει όσων ακολούθησαν στην συνέχεια). Ιδιαίτερο περιεχόμενο λυρισμού, βάθος στο ηχητικό κομμάτι με το sampling να χτίζει πρωτοποριακά στάνταρ βασισμένο σε κλασικά είδη (jazz, R&B, soul και blues) αλλά και βέβαια ιδιότυπη τεχνική στο MCing. Κάποιος πιο θαρραλέος θα μπορούσε να καθορίσει αυτή την περίοδο από τα μέσα των 80s έως τα τέλη των 90s.



Κυρίως έχουμε να κάνουμε με τον mainstream χώρο της hip hop και rap σκηνής, όσο μπορεί να υφίσταται κάτι τέτοιο, μιας και ίσως του ότι το αρχικό breakthrough είναι αυτό που μπορεί να ενταχθεί εντός χρονικών ορίων και όχι τόσο η μεγάλη έκρηξή της που μπόρεσε να την κατατάξει ως ένα ευρέως διαδεδομένο είδος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα των βημάτων προς την popular κορυφή μπορεί να θεωρηθεί η Def Jam records (Rick Rubin) και η εκτίναξή της από μια μικρή ανεξάρτητη δισκογραφική σε μια μηχανή pop καλλιτεχνών με πάμπολλα hit.

Κατά τα χρυσά αυτά χρόνια, η hip hop καταπιάστηκε με θέματα κοινωνικής αλλά και πολιτικής φύσεως που επηρέαζαν και χτυπούσαν έντονα στην καθημερινότητα της αστικής Αμερικής. Το κέντρο όλων ήταν ο αφροαμερικάνικος τρόπος ζωής και η κουλτούρα των γκέτο. Φτώχεια, ρατσισμός, συμμορίες, ναρκωτικά... Όλα γύρω από την μαύρη φυλή της χαμηλής τάξης των Η.Π.Α..

Ο ήχος, η κουλτούρα και η αισθητική μέσα σε τόσο λίγα έτη γαλουχήθηκε και ωρίμασε όσο ποτέ άλλοτε (φυσικά όσον αφορά τον συγκεκριμένο χώρο). Ο σημαντικότερος παράγοντας δεν είναι άλλος από το ότι ιστορικοί - κλασικοί δίσκοι διαδέχονταν ο ένας μετά τον άλλον και ένα από τα κύρια γνωρίσματά τους είχε να κάνει με την άνθηση τόσο πολλών διαφορετικών στυλ που έσπασαν τα υπάρχοντα στεγανά και δημιούργησαν «σχολές» βάσει περιοχής - περιφέρειας. Παρ’ όλα αυτά αυτή η απελευθέρωση στη συνέχεια οδήγησε σε ένταση και αντιπαλότητα, κάτι που η μουσική βιομηχανία βλέποντάς το δεν άφησε να πάει χαμένο βρίσκοντας στο πρόσωπό του ένα τεράστιο ανερχόμενο κομμάτι πωλήσεων. Έτσι, αυτή η αντιπαλότητα που δεν έπαψε να υφίσταται σε συνδυασμό με τις δισκογραφικές προκάλεσαν τριβή στην σκηνή και ως επακόλουθο είχαμε το άδοξο τέλος αυτών των χρυσών χρόνων.

Δείγματα:

• RUN-DMC - "It's Tricky" (1986)
• Boogie Down Productions - "South Bronx" (1987)
• N.W.A. - "Fuck Tha Police" (1988)
• Public Enemy - "Bring The Noise" (1988)
• Beastie Boys - "Shake Your Rump" (1989)
• LL Cool J - "Mama Said Knock You Out" (1990)
• Ice Cube - "No Vaseline" (1991)
• Wu Tang Clan - "C.R.E.A.M." (1993)

The new Era

Το θέμα είναι αρκετά απλό όμως ας τα βάλουμε κάτω από την αρχή. Βρισκόμαστε κάπου στα τέλη των 00s, ίσως μπαμ στο 2010 και έχει προηγηθεί μια περίοδος τόσο διαολεμένα σκάρτη. Επίδειξη καλοζωίας, grillz, autotune, wanksta, βγάλε λεφτά και δείξ’ το βρε αδερφέ! Τα μεγαλύτερα - γνωστότερα ονόματα του χώρου έχουν κυκλοφορήσει τους πιο μέτριους, αδιάφορους αλλά και πιο κακούς δίσκους της καριέρας τους και η ιστορία τείνει να καταντήσει ένα ανέκδοτο. Ο Jay-z είναι πια ένας επιχειρηματίας που δεν μπορεί ούτε να κλάσει, ο Eminem είναι pop, η μουσική βιομηχανία με έναν εντελώς ρατσιστικό τρόπο λέει σε κάποιους καλλιτέχνες «κάνε την μαϊμού» αυτό πουλάει να είσαι (Lil Wayne) και άλλοι τύποι όπως ο Rick Ross μπροστά τους ο Bob Ross φαντάζει πιο gangsta... Τον Kanye τον αφήνουμε έξω, είναι θεότητα και δεν συγκαταλέγεται μαζί τους. Τα κρατάμε λοιπόν όλα αυτά και βάζουμε στην αρνητική συνάρτηση πως αυτή η μεριά του mainstream χώρου συνεχίζει έτσι και αλλάζει ελάχιστα. Όμως υπάρχει και μια άλλη γωνίτσα που γεννάται κάτι πιο ουσιώδης.



Ένα νέο κομμάτι της hip-hop / rap σκηνής ξεδιπλώνεται και θέλει να θεωρηθεί ως μια στεγνή καθαρή μορφή τέχνης και τίποτα παραπάνω με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Είναι εμφανές πως σφύζει από αυτό που αποκαλούμε ιντερνετική κουλτούρα, αυτά τα παιδιά παίζουν στα δικά τους στάνταρ, σε νέες μόδες και τραβούν από τα μαλλιά το θέμα αισθητική. Είναι «χίπστερζ» με περίεργα ενδιαφέροντα, έχουν απήχηση τόσο σε μαύρο όσο και άσπρο χρώμα, κάποιοι αξίζουν τόση προβολή ενώ άλλοι όχι.

Τα παιδιά από την OFWGKTA έχουν τόσο ταλέντο που δεν γίνεται να το προσπεράσεις έτσι απλά, η αφηρημάδα πάει σύννεφο, κάνουν τρομερά video clip - εκπομπές - ταινίες και έχουν απίστευτο χιούμορ. O Kendrick Lamar έχει γιάγντια skills και ανά πάσα στιγμή μπορεί να καταπιεί οποιονδήποτε βρεθεί μπροστά του, θυμηθείτε το περσινό verse του στο control ('ντάξει συμφωνώ, ούτε λόγος για τρουίλες και diss του παρελθόντος)... Ακόμα και στο crew του μπορείς να βρεις πολύ δυνατούς παίχτες όπως ο Schoolboy Q. O A$AP Rocky, όσο γελοίος και αν φαίνεται κάποιες φορές, έχει χτίσει το δικό του στυλ και το στηρίζει καλά. O Danny Brown σε κουφαίνει αλλά ακόμα και o Chance The Rapper hipsteριάζει ωραία. Από την άλλη σκέψου ότι και η alternative R&B φάση τους στηρίζει μια χαρά. (Υποσημείωση: ο Drake είναι γ.τ.π.!)

Το πρόβλημα όμως είναι χρήση της έκφρασης «golden age», οι συνειρμοί και οι παρομοιώσεις. H μουσική της χρυσής εποχής ήταν για τον μέσο «πολίτη», για το υπογάστριο της κοινωνίας, για αυτούς που δεν είχαν φωνή, δεν ήταν θέμα πωλήσεων, δεν ήταν θέμα προβολής και είχε να κάνει με ένα συγκεκριμένο «impact». Τώρα όσον αφορά στα παιδιά παραπάνω και την κατάσταση του σήμερα (όχι, δεν θα πω και για αυτούς που ανέφερα στην πρώτη παράγραφο που συνεργάζονται με Bieber και Miley, διότι εκεί χοντραίνει πάρα πολύ αρνητικά το πράμα), η μουσική αφορά την μεσαία τάξη και πάνω, κινείται σε πιο ρηχά ψυχικά νερά ακόμα και αν κάποιες φορές είναι πιο πνευματώδης - έξυπνη και το «impact» κοιτάει προς μια εντελώς παγερή διαφορετική κατεύθυνση.

Τελικό συμπέρασμα; O mainstream χώρος της hip-hop / rap δεν θα αποκτήσει ποτέ ξανά την δύναμη, την δυναμική, την σοβαρότητα και το βάθος των πρωίμων χρόνων του...αλλά και ποιός άλλος popular χώρος θα το κάνει άλλωστε; Εμείς το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αποφεύγουμε υπερβολές και άκυρους χαρακτηρισμούς έτσι ώστε να τον απολαμβάνουμε όπως πραγματικά έχει, κρατώντας ότι αξίζει από αυτόν βέβαια.

Δείγματα:

• Tyler The Creator - "Yonkers" (2011)
• Tyler The Creator feat. Frank Ocean - "She" (2011)
• Schoolboy Q feat. A$AP Rocky - "Hands On The Wheel Feat" (2012)
• A$AP Rocky - "Wassup" (2012)
• Danny Brown - "DIP" (2013)
• Kendrick Lamar - "Bitch, Don't Kill My Vibe" (2013)
• Earl Sweatshirt feat. Vince Staples & Casey Veggies - "Hive" (2013)




Ακολουθούν δίσκοι από τον σωρό που ξεχώρισαν!




Neneh Cherry - Blank Project
(Smalltown Supersound)

Solo δίσκος μετά από 18 ολόκληρα χρόνια για την μεγάλη Σουηδή αρτίστα Neneh Cherry. Στην παραγωγή ο τεράστιος Four Tet ο οποίος για λίγο αφήνει στην άκρη όσο πιο πολύ μπορεί την πολυπλοκότητα του, ανεβάζει ρυθμούς και κατεβάζει μελωδίες. Παρά τα πολλά έτη και τις πάμπολλες συνεργασίες της η Neneh ακροβατεί πάνω σε κάτι διαφορετικό για αυτή, ξεφεύγει από το παρελθόν της και δείχνει να της ταιριάζει ακόμα και όταν το background διακοσμείται από τον βαρύ και επιδραστικό Villalobos. Εξαίρετα χαλιά και τρομερά φωνητικά πατήματα σε έναν δίσκο που ηχογραφήθηκε μόλις σε πέντε μέρες!

Δείγμα: "Everything"



Schoolboy Q - Oxymoron
(Interscope)

Τρίτος δίσκος για το ράπερ από το LA, πρώτος σε major label. Πολυαναμενόμενος και πως να μην είναι άλλωστε μιας και ο προηγούμενος του ήταν τόσο καλός που τράβηξε για τα καλά τα φώτα πάνω του. Αυτή φορά λοιπόν ο Schoolboy Q κάνει ένα γερό βήμα να πάει παραπέρα τον ήχο του όσον το δυνατόν τραβηγμένος μακρυά από υπερβολές, κάτι που δεν είναι σύνηθες για την νέα φουρνιά του χώρου όταν φτάνει μπροστά της το βάζο με το μέλι. Σίγουρα δεν υπάρχει κάτι το φοβερό που να χτυπά με το πρώτο άκουσμα όπως μας είχε συνηθίσει παλιότερα, όμως καταφέρνει και ενσωματώνει τέλεια στο στυλ του τις δυνατές συνεργασίες, παρουσιάζει ξανά ενδιαφέροντα sample, μαζεύει το σύνολό του και φαντάζει πιο μεστός.

Δείγμα: "Collard Greens"



Mø - No Mythologies To Follow
(RCA)

Η Δανέζα βλαχάρα με τον κότσο που μας είχες εκπλήξει με τα singlάκια της παλιότερα κάνει επιτέλους ντεμπούτο. Έχει ταλέντο όμως δεν νοείται να μην προσέξεις πως έχουμε να κάνουμε με Αμερικανοθρεμμένο ευρωπαϊκό προϊόν και αυτό οφείλεται στην παραγωγή που προσπαθεί να την μεταλλάξει σε ένα μικρό electro pop είδωλο. Βέβαια κάτι τέτοιο δεν σημαίνει με τίποτα πως δεν βρίσκουμε μπροστά μας αξιόλογα χαρωπά κολλητικά τραγουδάκια. Μια χαρά ευχάριστο δισκάκι δηλαδή.

Δείγμα: "Don't Wanna Dance"




Στα νέα τώρα γρήγορα γρήγορα και ας ξεκινήσω με τα εμετικά για αρχή. Με τα εμετικά με όλη την σημασία της λέξης δηλαδή διότι δεν γίνεται να μην πήρατε πρέφα τι έγινε στην εμφάνιση της Lady Gagaς στο SXSW (South by Southwest). Σουβλίσματα και neon εμετός πάνω στην σκηνή λοιπόν και εμένα μου ήρθε στο μυαλό όταν αυτό το ζώον πέρσι έγραφε κατεβατά στο twitter και καλψούριζε για το ότι δεν μπορούμε να καταλάβουμε το πόσο υψηλή τέχνη κάνει αναφερόμενη στην τελευταία της κυκλοφορία. Όξω γίδι και μόνο που ασχολούμαστε μαζί σου πολύ σου είναι!



Ένα άλλο τραγικό που πήρε το μάτι μέσα στο μήνα ήταν η εμφάνιση του Tyler The Creator στο ίδιο φεστιβάλ τεχνών που οδήγησε λέει σε «riot» και τον Tyler στην φυλακή επειδή άκουσον άκουσον παρότρυνε τον κόσμο να κάνει σαματά και να μπει στη σκηνή που έπαιζε παρ' όλο που δεν χωρούσε. Μάλιστα, πάμε παρακάτω εκεί που Frank Ocean έδειξε για ακόμη μια φορά τον «attention whore» εαυτό του ανεβάζοντας στο tumblr μια επιταγή που είχε πάρει από ένα φαγάδικο (;) για ένα διαφημιστικό που εν τέλει δεν έγινε και επειδή του την είπαν έγραψε ένα κάτι σαν «fuck you bitches» ως υποσημείωση και τους την επέστρεψε. Τους έδειξε αυτός τώρα...

Ακόμα πιο γελοίο πάντως ήταν ένα σκηνικό που εξελίχθηκε σε ένα club στην Αγγλία εκεί όπου ένα βράδυ έπαιζε ο Zomby και είχε πάει ο Hudson Mohawke... Όπα όπα, τι εννοείς πως δεν γνωρίζεις ποιοί είναι αυτοί οι δυο; Τι εννοείς πως μόνο εγώ παίζει να τους γνωρίζω σου τούτο εδώ τον τόπο; Είναι και οι δύο παραγωγοί-dj, ο πρώτος Άγγλος ανερχόμενος «underground» και ο δεύτερος Σκοτσέζος πιο καταξιωμένος και το ήμισυ των διαλυμένων TNGHT. Τελος πάντων! Είχε πάει που λέτε ο Mohawk στο club που έπαιζε ο Zomby και κάτι έγινε, δεν πολύ κατάλαβα ακριβώς μάλλον την είπε ο ένας στον άλλον και πλακώθηκαν. Αλλά κλάιν μάιν εμάς, εκεί που γελάσαμε και ξενερώσαμε ήταν έτσι όπως έκαναν μετά στο twiter. Και εγώ σου έκανα τόνα και εγώ σου έκανα τ’ άλλο και άλλος να το παίζει υπεράνω και μετά να αλλάζουν οι ρόλοι και έφτασαν σε σημείο να ακούγονται ατάκες 15-χρονου φάση το μπλουζάκι μου κάνει όσο όλα τα ρούχα σου και μην με ξανά ακουμπήσεις... Ω, θεοί άντε μετά να πάρεις πάλι την μουσική τους στα σοβαρά και παίζουν κάτι αξιόλογο και οι δυο τους πανάθεμά τους.

Στα σοβαρά νέα τώρα ο SBTRKT από το πουθενά μας πέταξε στα μούτρα ένα EP με έξι instrumental τραγούδια τα οποία όπως μας πληροφόρησε ήταν από την δουλειά που έκανε τόσο καιρό για τον απερχόμενο και πολυαναμενόμενο νέο δίσκο του. Το ακούτε εδώ και έχω να πω πως μας δίνουν την ιδέα πως το έχει βαρύνει το θέμα, που βέβαια κάτι τέτοιο δεν μας χαλά καθόλου. Από την άλλη οι / η Wu Tang Clan (το πως μεταπηδώ έτσι εύκολα σε τόσο άκυρους καλλιτέχνες μεταξύ τους πρέπει να το κοιτάξω) έδωσαν ένα ακόμα single από τον «20th anniversary record» που θα κυκλοφορήσουν και άσχημα σύννεφα φαίνονται στον ορίζοντα. Ο Raekwon δεν θα είναι καθόλου στον δίσκο και ο Ghostface Killah ζήτημα να είχε 20% «contribution», όπως μάθαμε από τον RZA.

Κλείνοντας θα σας πω για ένα από τα πιο γαμάουα, τουμπανέιρο, «θέλω, θέλω» που διάβασα εδώ και αρκετούς μήνες. Ο Tim Hecker, ο Kode9 και ο Ben Frost θα δημιουργήσουν μουσική για drone, bass και noise κολόνιες αντίστοιχα! Στο περιοδεύων φεστιβάλ Unsound θα παρουσιαστεί ένα νέο project που ονομάζεται «Ephemera» (εφήμερο;), στο οποίο θα συνεργαστούν οι παραπάνω καλλιτέχνες με τον ειδικό στα αρώματα Geza Schoen έτσι ώστε να φτιάξουν μυρωδιές για τα παραπάνω είδη. Το όλο σύνολο θα σου τσιγκλάει όσο το δυνατόν περισσότερο τις αισθήσεις με τους καμένους να παίζουν live μουσική, τον παραδίπλα να γεμίζει ευωδιές τον χώρο και στο background θα παίζουν visuals με video και υλικά μεταξοτυπίας που θα αλλάζουν όταν πέφτει πάνω τους φως...

Αυτά!
Τα λέμε την επόμενη.

Υ.Γ.: Αααα, κάντε like στο fb όποιος θέλει, εδώ.

  • SHARE
  • TWEET