Η παραγωγικότητα και η αξία που εμείς δίνουμε

Συχνά γίνεται μια κουβέντα με το «πόσο καλύτερη θα ήταν μια κυκλοφορία αν είχε λιγότερα τραγούδια» ή «πόσο καλύτερα θα ήταν αν ένας καλλιτέχνης μετρίαζε τον ρυθμό που κυκλοφορεί νέα άλμπουμ». Γενικά, υπάρχει μια λογική της «ποιότητας» έναντι της «ποσότητας».

Παρόλο που το επιχείρημα έχει βάση, θεωρώ ότι η «υπέρ-παραγωγικότητα» είναι όχι απλώς θεμιτή, αλλά θα έπρεπε να θεωρείται επιθυμητή για τους καλλιτέχνες που μπορούν να την υποστηρίξουν.

Στην υφιστάμενη κατάσταση της μουσικής βιομηχανίας υπάρχει ένα σχετικό πρόβλημα που συγχέεται με την παραγωγικότητα κι αυτό είναι ο πιεστικός προγραμματισμός. Καθώς οι περισσότεροι καλλιτέχνες έχουν την υποχρέωση να περιοδεύουν ακατάπαυστα - όχι για να πλουτίσουν, αλλά για να διατηρήσουν τη δουλειά τους βιώσιμη - το σύστημα που δουλεύει για τον προγραμματισμό των περιοδειών πιέζει και απαιτεί έναν σχετικά μακροχρόνιο προγραμματισμό, ο οποίος περιλαμβάνει και την κυκλοφορία νέας δισκογραφικής δουλειάς.

Στα liner notes της επανακυκλοφορίας του "Remedy Lane" των Pain Of Salvation, ο Daniel Gildenlow εξηγεί πως δεν υπήρχε κανένα πλάνο για να κυκλοφορήσουν το εν λόγω άλμπουμ. Όμως, προέκυψε μια προσφορά για να ανοίξουν τις συναυλίες των Dream Theater που δεν μπορούσαν να απορρίψουν και η οποία όμως προϋπόθετε ένα νέο στούντιο άλμπουμ στις αποσκευές τους. Το άλμπουμ συντέθηκε και ηχογραφήθηκε σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και μπορεί να προέκυψε μια μνημειώδης δισκάρα, αλλά σε πάρα πολλές άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις δεν λειτούργησε το ίδιο καλά. Μην κοιτάτε που δεν το μαθαίνουμε...

Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, αναφέρομαι στην παραγωγικότητα του εκάστοτε καλλιτέχνη, η οποία προκύπτει από το κίνητρο του ίδιου κι όχι από πιέσεις τρίτων. Να δώσω μερικά παραδείγματα; Κατευθείαν μου έρχονται στο μυαλό ονόματα, όπως ο  Devin Townsend, ο Casey Cresenzo (The Dear Hunter), ο Claudio Sanchez (Coheed And Cambria), ο Neal Morse, ο Steven Wilson, ο Corey Taylor, ο Myles Kennedy (Slash, Alter Bridge) κι ο διόσκουρός του Mark Tremonti, ο Mike Portnoy και πολλοί ακόμα. Καλλιτέχνες που ψάχνουν διαρκώς τρόπους να διοχετεύσουν το καλλιτεχνικό όραμά τους και να εκφραστούν.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι δεν θα αρέσουν όλα όσα κάνουν σε όλους - θα ήταν μάλλον αδύνατο αυτό. Επίσης, πιθανότατα υπάρχουν τραγούδια στα άλμπουμ τους που δεν είναι αντίστοιχα καλά με κάποια άλλα, ούτε μεταξύ τους οι δουλειές κυμαίνονται σταθερά στα ίδια υψηλά ποιοτικά στάνταρ, αλλά στο τέλος της ημέρας μένει τι έχεις κάνει κι όχι τι δεν έχεις κάνει. Έτσι, το ρεπερτόριό τους γεμίζει με νέα τραγούδια (έστω και μείνουν λίγα από κάθε νέα δουλειά) και εν τέλει είναι πιο υγιές να υποστηρίζεις το νέο σου υλικό όταν βγαίνεις σε περιοδεία, παρά να ζεις αποκλειστικά και μόνο από το παρελθόν.

Κυρίως, όμως, οι σταθερά ενεργοί και παραγωγικοί μουσικοί είναι αυτοί που έχουν τις περισσότερες πιθανότητες να παράγουν κάτι το πραγματικά σπουδαίο. Για παράδειγμα, ο Neil Young που μπορεί να έχει κυκλοφορήσει κάμποσα μέτρια άλμπουμ τελευταία, αλλά ανάμεσα σε αυτά έχει κυκλοφορήσει και το "Psychedelic Pill". Εξαιρέσεις υπάρχουν, αλλά πόσοι καλλιτέχνες κατάφεραν να κυκλοφορήσουν κάτι το φοβερό μετά από πέντε, έξι ή οκτώ χρόνια δισκογραφικής απουσίας;

Αν αναλογιστεί κάποιος τη συχνότητα με την οποία κυκλοφορούσαν νέες δουλειές στις δεκαετίες του '70 και του '80, τα περισσότερα μεγάλα συγκροτήματα, όταν κι έγραφαν τα αριστουργήματά τους, θα αντιληφθεί ότι η υπέρ-παραγωγικότητα δεν έβλαψε κανέναν. Οι Black Sabbath, οι Led Zeppelin, οι Pink Floyd ή οι Iron Maiden είναι χαρακτηριστικά και προφανή παραδείγματα συγκροτημάτων που έβγαλαν τις καλύτερες δουλειές τους κυκλοφορώντας ένα (ή και περισσότερα) άλμπουμ κάθε χρόνο. Ναι, ήταν διαφορετικές οι συνθήκες τότε, αλλά θεωρώ πως αυτό οφείλεται και στη διαρκή δημιουργική εγρήγορση στην οποία βρισκόντουσαν.

Παρ' όλα αυτά, ο κόσμος δεν λειτουργεί έτσι κι αντί να επιβραβεύει την κάστα των μουσικών που προτάσσουν την παραγωγικότητα προτιμάει να περιμένει καρτερικά να βγάλουν νέο άλμπουμ οι Metallica, οι Tool ή οι Guns N' Roses αυτού του κόσμου και να υπέρ-αναλύσει σε εξαντλητικό βαθμό την κάθε λεπτομέρεια που σχετίζεται με αυτό.

Εννοείται πως όλοι θέλουμε να ακούσουμε το νέο άλμπουμ των Metallica κι εννοείται πως θέλουμε, όχι απλά να είναι καλό, αλλά να προκαλέσει ένα αντίστοιχο σοκ με αυτό που προκάλεσε το ομώνυμο άλμπουμ πριν από 25 χρόνια.

Αλλά, αν είμαστε ρεαλιστές οι πιθανότητες είναι πολύ λίγες και τελικά θα ήταν ευχής έργον αν όλοι αυτοί που από τη μέρα της ανακοίνωσης της κυκλοφορίας του "Hardwired... To Self-Destruct" αφιέρωναν το 1/10 του χρόνου που ασχολούνται με αυτό σε μπάντες πιο ενεργές, σε καλλιτέχνες που παράγουν νέες μουσικές με ένα ή περισσότερα σχήματα και διαμορφώνουν το σήμερα αυτής της μουσικής, αντί να αναπαράγουν το χθες.

Διότι, πριν αναφωνήσει κανείς ότι «δεν υπάρχουν μεγάλες μπάντες πλέον» και «δεν υπάρχει διάδοχη κατάσταση» στη μουσική μας, ίσως πρέπει να σκεφτούμε ότι ένα σημαντικό κομμάτι της αξίας που τους αποδίδεται προκύπτει από την αξία που τους δίνουμε εμείς οι ίδιοι.

Και να έλεγα πως δεν υπάρχουν αξιόλογα πράγματα εκεί έξω...