Όχι στην πρόοδο...

Το θέμα του πως προοδεύει ένας καλλιτέχνης -για κάποιο ανεξήγητο λόγο- πάντα με απασχολούσε και νόμιζα ότι είχα και την απάντηση δεδομένη. Ήξερα ότι οι  καλλιτέχνες που εκτιμώ θέλω να προοδεύουν, προσπαθώντας έστω να διαφοροποιήσουν λίγο τον ήχο τους ή τουλάχιστον να αποφύγουν την υπερβολική στασιμότητα και κυρίως την αντιγραφή του εαυτού τους. Νόμιζα επίσης, ότι αυτή είναι η βέλτιστη επιλογή και για τους ίδιους. Αμ, δε...

Προσπαθώ να σκεφτώ όσους ακολούθησαν αυτή τη λογική και με μερικές εξαιρέσεις, είτε απέτυχαν παταγωδώς εμπορικά, είτε μετά από ένα διάστημα επέστρεψαν στον ήχο που τους καθιέρωσε και τους προσέφερε επιτυχία σε πρώτο επίπεδο. Αν μη τι άλλο, είναι ενδιαφέρον το γεγονός πως τη μεγαλύτερη επιτυχία την έχουν πετύχει αυτοί που βρήκαν μια «φόρμουλα» κι έκατσαν πάνω σε αυτή. Από τους AC/DC ως τους Iron Maiden ακόμα και στους Dream Theater (ω τι ειρωνεία!) η επιβράβευση ήρθε όταν έβαλαν τον ήχο τους σε «καλούπι» και έδωσαν στον κόσμο αυτό που ήθελε.

Το διαπίστωσα μιλώντας πρόσφατα με τον Thomas Youngblood των Kamelot και τον Andi Deris των Helloween, όπου αμφότερα τα δυο σχήματα κυκλοφόρησαν πρόσφατα νέες, αξιόλογες, αλλά απολύτως «προβλέψιμες» δουλειές. Όταν τους ρώτησα περί εξέλιξης και διαφοροποίησης οι απαντήσεις που πήρα ήταν «ναι μεν, αλλά». Σαν να μου έλεγαν «καλά τα λες μάστορα» αλλά δεν λειτουργεί έτσι η φάση...

Αναγνωρίζω πως το να «αριστεύεις» στον ήχο που έχεις δημιουργήσει είναι κι αυτό μια μορφή τέχνης και το να το κάνεις δομημένα ή ποιοτικά διαφέρει πολύ από το να αναμασάς τις ίδιες ιδέες (κάτι που επίσης έχουν κάνει πολλοί). Επίσης, δεν είναι όλα τα ιδιώματα ίδια, με ένα είδος σαν το power metal να είναι πολύ «δύσκολο» στο να αφομοιώσει σημαντικές αλλαγές, αλλά δεν νομίζω ότι είναι τόσο πολύ θέμα συγκεκριμένου ιδιώματος.

Είναι θέμα νοοτροπίας για το ακροατήριο και προσέγγισης για τους μουσικούς. Για παράδειγμα, σκεφτείτε αν οι οπαδοί των (υπέρ-επιτυχημένωνν) Muse είναι ευχαριστημένοι από την μουσική στροφή που έχει πάρει η μπάντα ή αν θα προτιμούσαν μια επιστροφή στον ήχο των παλιότερων άλμπουμ, ακόμα κι αν το αποτέλεσμα είναι επίφοβο ή μια από τα ίδια.

Ειδικά, από ένα (χρονικό) σημείο και μετά, ολοένα και περισσότερες μπάντες δίνουν την αίσθηση πως κυκλοφορούν νέα άλμπουμ απλά για να λένε ότι έχουν κάτι καινούργιο, αρκεί να επιτυγχάνουν μια άμεση ή έμμεση αναφορά στην «χρυσή εποχή» τους, ώστε να ξαναβγούν σε περιοδεία παίζοντας τραγούδια από τότε, μαζί με κάνα δυο καινούργια για ξεκάρφωμα.

Ευτυχώς ή δυστυχώς, αυτό δείχνει να επικροτεί ο κόσμος. Και ίσως ήταν πιο κατανοητό δινόντουσαν αναλογικά οι ευκαιρίες σε νέα ονόματα να παρουσιάσουν κάτι φρέσκο, αλλά ακόμα κι εκεί η πλειονότητα δείχνει να προτιμά νέες μπάντες που παίζουν το ίδιο thrash που παιζόταν στα '80s ή τα ίδια stoner riff, που ακούγονται σαν Motorhead, AC/DC ή Iron Maiden και τέλος πάντων συγκροτήματα που αναπαράγουν πάνω-κάτω ίδιες ιδέες και συνταγές με συγκεκριμένα ή κλασικά ακούσματα.

Για τους παλιούς δεν το συζητάμε καν. Αφού δεν τόλμησαν ούτε οι Metallica να διατηρήσουν την αλλαγή στον ήχο τους -που πάντα στην πορεία τους εξελισσόντουσαν και κοίταγαν μπροστά- ποιός θα πάρει ένα ρίσκο για το οποίο θα ακούσει γκρίνια από τους οπαδούς και θα χάσει και εγγυημένα λεφτά;

Οπότε, η πρόοδος δεν μοιάζει η καλύτερη επιλογή και καλό θα ήταν κάθε συγκρότημα να επιδιώκει την τυποποίηση του ήχου της και μια «φόρμουλα» που θα της εξασφαλίσει το κοινό, για να πουλήσει την μουσική της και να έχει το κεφάλι της ήσυχο.

Βέβαια, θα μου πείτε, αν σκέφτονταν έτσι από την αρχή της καριέρας τους οι κάθε Metallica, οι Dream Theater, οι Helloween, θα γίνονταν ποτέ όσο σπουδαίοι θεωρούνται σήμερα; Τράβα εξήγησέ το σε όσους το παλεύουν ακόμα και σιχτιρίζουν. Δεν είναι όλοι Rush...