Ο δικός μας John Lennon: Αποσπάσματα

"Ο δικός μας John Lennon" (επιμέλεια - εισαγωγή: Yoko Ono). 72 διάσημες φωνές θυμούνται και σπάνιες φωτογραφίες αποκαλύπτουν. Μετάφραση: Αλέξης Καλοφωλιάς. Ένα βιβλίο αφιερωμένο στον John Lennon, τον άνθρωπο που άγγιξε μέσα από την πορεία και τη μουσική του εκατομμύρια ανθρώπους, ενώ εξακολουθεί να εμπνέει τις νέες γενιές. Με αφορμή τη συμπλήρωση είκοσι πέντε χρόνων από τη δολοφονία του (8/12/1980), η χήρα του, η Yoko Ono, η οποία επιμελήθηκε αυτό τον τόμο, που κυκλοφορεί σχεδόν ταυτόχρονα σε Ελλάδα και Αμερική, ζήτησε από φίλους, συγγενείς και θαυμαστές του -μεταξύ των οποίων και κορυφαίοι σύγχρονοι καλλιτέχνες- από διάφορες φάσεις της ζωή του να γράψουν τις αναμνήσεις τους από τον Lennon. Οι εξομολογήσεις τους ανασυνθέτουν μοναδικά τη ζωή του οραματιστή δημιουργού από τα παιδικά του χρόνια, την εποχή των Beatles ως την τραγωδία του τέλους του.

Μεταξύ άλλων στο βιβλίο περιλαμβάνονται κείμενα των Mick Jagger, Pete Townshend, Elton John, Billy Preston, Iggy Pop, Joan Baez, Alicia Keys, Carlos Santana, ενώ η κορυφαία αμερικανίδα φωτογράφος Annie Liebovitz παρουσιάζει για πρώτη φορά σ' αυτό το βιβλίο όλες τις λήψεις της ιστορικής φωτογράφισης του John και της Yoko, λίγο πριν από τη δολοφονία του πρώτου.

---

Αποσπάσματα:

Mick Jagger
Τον συμπαθούσα πολύ. Μ' αυτόν τα πήγαινα καλύτερα απ' όλους. Δεν ήμασταν κολλητοί, αλλά υπήρχε πάντα φιλική διάθεση μεταξύ μας. Όμως όταν οι Beatles και οι Stones σταμάτησαν να παίζουν σε κλαμπ, δεν βλεπόμασταν και πολύ. Βρισκόμασταν και οι δύο συνέχεια σε περιοδεία. Και κατά κάποιον τρόπο, εκείνη την εποχή ήμασταν ανταγωνιστές. Περισσότερο απ’ όλους μας, ο Brian Jones ένιωθε ότι βρισκόμασταν σε ανταγωνισμό –οι πάντες βρίσκονταν σε τρομερό ανταγωνισμό τότε– και όποτε ήταν στην Αμερική, προσπαθούσαμε να εκμεταλλευτούμε το γεγονός ότι δεν έπαιζαν στην Αγγλία και όλα αυτά. Όμως πρέπει να πω ότι είχαμε φιλικές σχέσεις.

Στη συνέχεια δεν έβλεπα και πολύ συχνά τον John, μέχρι που χώρισε με τη Yoko, γύρω στο 1974. Τότε κάναμε πάλι παρέα, στην πραγματικότητα πιο στενή παρά ποτέ. Βρισκόμασταν στο Λος Άντζελες, αλλά πιο πολύ στη Νέα Υόρκη και επίσης στο Μοντόκ του Λονγκ Άιλαντ, όπου ήρθε να μείνει μαζί μου. Κάναμε μεγάλες πλάκες. Γινόμασταν σκνίπα στο μεθύσι και έπειτα ξανοιγόμασταν με τα ιστιοπλοϊκά, πιάναμε τις κιθάρες και παίζαμε. Εκείνη την εποχή ο John ετοίμαζε την ηχογράφηση του rock and roll άλμπουμ του και ζητούσε ολοφάνερα τη γνώμη μου για να αποφασίσει τι να ηχογραφήσει. Ακούγαμε όλα τα παλιά τραγούδια και διαλέγαμε αυτά που του άρεσαν.
[…]
Στο διαβατήριό μου έχω μία σφραγίδα που δηλώνει ότι η ακαταλληλότητα της βίζας μου αίρεται εξαιτίας του «δεδικασμένου Lennon». Πάλεψε στο δικαστήριο για τα προβλήματα που αντιμετώπιζε με τη βίζα του λόγω της καταδίκης του για κατοχή μαριχουάνας στην Αγγλία -περίπου την ίδια εποχή που συνέλαβαν κι εμάς- και την κέρδισε έπειτα από αγώνες πέντε χρόνων και δικαστικά έξοδα ύψους 250.000 δολαρίων. Έτσι, κάθε φορά που μπαίνω σε αυτήν τη χώρα, τον έχω στο μυαλό μου.

Iggy Pop
Συνάντησα τον John στο Χονγκ Κονγκ το 1977. Ταξίδευε μαζί με τον Σον, που ήταν περίπου δύο χρόνων, και πήγαινε στην Ιαπωνία για να συναντήσει τη Yoko. Εγώ ήμουν με τον David Bowie και τη φίλη και βοηθό του Κόκο Σουάμπ, και επιστρέφαμε στην Ευρώπη από την Ιαπωνία, έπειτα από μια περιοδεία με το δικό μου σχήμα.
[…]
Φάγαμε μαζί κάνα δυο βράδια οι τέσσερίς μας, μόλις έβαζε τον Σον για ύπνο. Επίσης μία φορά πήγαμε σε ένα μπαρ με γυμνόστηθες χορεύτριες και μία φορά για τσάι σε μια ψηλομύτικη εξοχική λέσχη. Ήξερε να βάζει τις φωνές όταν ήθελε, και στον καθένα από τους δύο τελευταίους προορισμούς, όταν το σέρβις δεν ήταν το αναμενόμενο, σηκώθηκε όρθιος και φώναξε μισοεκνευρισμένα, μισοειρωνικά: «Μα, δεν έχετε ακούσει ποτέ για τους Beatles;». Νομίζω ότι το απολάμβανε. Το ίδιο και εγώ.

Τον θυμάμαι να κόβει βόλτες σε έναν μισοσκότεινο δρόμο της προκυμαίας του Χονγκ Κονγκ γύρω στα μεσάνυχτα, με στρατιωτικό κούρεμα, μια οδοντογλυφίδα στο στόμα, φορώντας μπλε τζιν παντελόνι και μπουφάν, και έχοντας γύρω του άπλετο χώρο, και νομίζω ότι απολάμβανε αυτόν το χώρο. Αυτή η εικόνα δεν λέει να φύγει από το μυαλό μου.

Pete Townshend
Ακούγοντας για πρώτη φορά το «Strawberry Fields», και αργότερα το «Α Day in the Life» από το Sergeant Pepper και το «I Am the Walrus» από το Magical Mystery Tour, ήξερα ότι ο John ήταν κι αυτός μια ιδιοφυΐα που είχε δεχτεί το άγγιγμα της αποκάλυψης. Είχε βρει έναν τρόπο να επικοινωνήσει μαζί μου μέσα από θεία αινίγματα, αφαιρέσεις και βινιέτες μουσικού ιμπρεσιονισμού. Όταν άρχισε να δουλεύει με τη Yoko, η γραφή του απέκτησε σαφήνεια, κλίνοντας λιγότερο προς τα ποιητικά παραισθησιογόνα της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων και περισσότερο στην ποιητική κοινωνική συνείδηση του Woody Guthrie. Στην περίπτωση του John, η συμφιλίωση αυτών των δύο κόσμων γέννησε μερικά από τα πιο εκπληκτικά pop τραγούδια που έχουν γραφτεί ποτέ.
Για μένα, ένα τραγούδι ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα αυτής της περιόδου: Το «Happy Xmas (War Is Over)». H μουσική είναι αδιάντροπα «χριστουγεννιάτικη» αλλά και εύχυμη, εμψυχωτική και χαρούμενη. Οι στίχοι είναι προκλητικοί και ταυτόχρονα δηκτικοί: το μέλλον μπορεί να είναι διαφορετικό, είναι στο χέρι μας να αλλάξουμε τα πράγματα, αλλά πρέπει να θελήσουμε αυτή την αλλαγή.
Αυτό μου έχει μείνει. Ο John και η Yoko άλλαξαν τα πάντα, με κάποιον τρόπο έφεραν μια πραγματική διαφορά στον τρόπο που ζούσαμε μέχρι τότε. Χωρίς τις πράξεις τους, ίσως να είχαμε φτάσει στο σημείο να πιστέψουμε ότι ήμασταν στ’ αλήθεια τα ανίσχυρα, στερημένα, αδύναμα και αποπροσανατολισμένα πλάσματα που βρίσκουν την ενσάρκωσή τους στη σύντομη, τραγική ζωή κάποιου σαν τον Kurt Cobain. Μας δίδαξαν ότι αυτό που λέμε με την πρωτόγονη pop ποίησή μας είναι αμφίβολης αξίας αν δεν εναρμονίζεται με όσα πράττουμε στην καθημερινότητά μας.