Neal Morse, The Flower Kings @ Electric Ballroom, Λονδίνο, 07/03/13

Από τον Χρήστο Καραδημήτρη, 12/03/2013 @ 16:54
Φέτος, η πιο σημαντική εταιρεία των ημερών μας στο progressive rock, η Inside Out γιορτάζει τα 20 χρόνια της και στο πλαίσιο των εορτασμών αυτής της επετείου πραγματοποιούνται κοινές περιοδείες από καλλιτέχνες με σημαντική παρουσία σε αυτή.

Το πρώτο πακέτο που ανακοινώθηκε είναι πιθανότατα και ο καλύτερος συνδυασμός που θα μπορούσε να επιτευχθεί. Ο Neal Morse θα ένωνε τις δυνάμεις του με τους The Flower Kings σε ένα μίγμα με έντονη γεύση Transatlantic, το οποίο έγινε ακόμα πιο ελκυστικό όταν ο πρώτος επιβεβαίωσε πως θα έφερνε στην Ευρώπη το τρομερό line-up με το οποίο περιόδευσε στην Αμερική, με κύριο πόλο έλξης τον Mike Portnoy.

Παρά την προσπάθεια για τη δημιουργία μιας γέφυρας επικοινωνίας ήξερα πως ήταν ελάχιστες οι πιθανότητες να αποτελέσει η Ελλάδα σταθμό αυτής της περιοδείας και η απόφαση για το Λονδίνο πάρθηκε με συνοπτικές διαδικασίες. Ήξερα πως χάνουμε κάτι ιδιαίτερο, μην έχοντας τη δυνατότητα τόσα χρόνια να δούμε αυτούς τους καλλιτέχνες να αποδίδουν ζωντανά, αλλά όταν τελείωσε η βραδιά πραγματικά κατάλαβα πως ούτε καν είχα καταλάβει το τι πραγματικά χάνουμε τόσα χρόνια.

Η βραδιά προμηνυόταν μεγάλη κι έτσι χωρίς πολλές χρονοτριβές στις 19:30 ακριβώς οι The Flower Kings ανεβαίνουν στη σκηνή του Electric Ballroom και με τις πρώτες νότες του "Numbers" δίνουν το έναυσμα για μια σπουδαία βραδιά. Ο ήχος είναι από την πρώτη νότα καταπληκτικός. Ο μοναδικός vintage ήχος του Roine Stolt, η ποικιλία ήχων του Tomas Bodin στα πλήκτρα, το δυναμικό παίξιμο του -χαμένου κάπου στη γωνία- Felix Lehrmann στα τύμπανα, η πραγματικά δυνατή φωνή του Hasse Froberg και ειδικά το επιβλητικό μπάσο του Jonas Reingold που μοιάζει με τον Billy Seehan του progressive rock.

The Flower Kings

Αν η μουσική τους ακούγεται περιπετειώδης, στα live λαμβάνει μια άλλη διάσταση. Ο ήχος είναι τόσο καλός, το δέσιμο της μπάντας είναι σε τέτοια επίπεδα και το επίπεδο των μουσικών τόσο καλό που πραγματικά σε παρασέρνει. 25-λεπτες και 30-λεπτες συνθέσεις όπως το "Numbers" και το "The Truth Will Set You Free" περνάνε αβίαστα, με τους Froberg και Stolt στο μέσο της σκηνής να εναλλάσσονται στον πρωταγωνιστικό ρόλο και στα φωνητικά. Το "Rising The Imperial" είναι ίσως η πιο ωραία στιγμή του τελευταίου τους άλμπουμ, "Banks Of Eden", και οι φωνητικές γραμμές προσφέρονται για να τραγουδήσει το κοινό μαζί με τους Σουηδούς. Το set τους θα κλείσει με ένα medley των "Last Minute Of Earth" και "In The Eyes Of The World", δυο σπουδαίων τραγουδιών που ανοίγουν αντίστοιχα δύο σπουδαία άλμπουμ όπως το "The Rainmaker" και το "Stardust We Are".

The Flower Kings

Μένοντας άφωνος από την αρτιότητα αυτού που μόλις είχα παρακολουθήσει, σκέφτηκα πως εν έτει 2013 κανείς δε χρειάζεται τα φαντάσματα «θρυλικών» συγκροτημάτων από τα 70s για να αντιληφθεί τη μαγεία του progressive rock. Αυτό που μετράει είναι οι μουσικοί την εκάστοτε στιγμή και όχι η ιστορία και θα πρότεινα σε κάποιον να προτιμήσει να δει The Flower Kings αντί για ELP, Yes ή όποιο άλλο όνομα που μεσουρανούσε πριν 35-40 χρόνια μπορεί να συνεχίζει την πορεία του.

The Flower Kings

Setlist: Numbers / The Truth Will Set You Free / Rising The Imperial / Last Minute On Earth - In The Eyes Of The World

Παρόλα αυτά, το πραγματικό μεγαλείο της βραδιάς θα ξεκίναγε μετά από λίγη ώρα όταν η μπάντα του Neal Morse θα πάταγε επί σκηνής. Ένα-ένα τα μέλη της μπάντας ανεβαίνουν και οι πρώτες νότες του "Momentum" γεμίζουν τον χώρο, με τόσο καθαρό και ταυτόχρονα δυνατό ήχο που σπάνια συναντάς (πόσο δε εντός των τειχών). Τα πλήκτρα του Neal είναι λάθος ρυθμισμένα και γελώντας πηγαίνει στη θέση του Bill Hubauer για να παίξει το εισαγωγικό θέμα, μέχρι ο τεχνικός να διορθώσει το λάθος. Αυτό κι ένα ακόμα σημείο, στο σημείο πάλι γελώντας, φώναξε «my bad» ήταν τα μόνα λάθη που έγιναν καθ' όλη τη διάρκεια της εμφάνισης, τα οποία δεν σημαίνουν απολύτως τίποτα.

Neal Morse

Όπως ανέφερα ήδη, ο ήχος είναι απερίγραπτα καλός και η φωνή του Morse είναι εντυπωσιακή live, αυτό που ακούμε και βλέπουμε ξεπερνάει σε ποιότητα το DVD και είναι 100% ζωντανό. Φυσικά, αυτά τα πράγματα δεν προκύπτουν τυχαία. Μιλάμε για μουσικούς που εκτός από ταλέντο, είναι φανερό πως έχουν επενδύσει χρόνο για να φτάσουν σε αυτό το επίπεδο και έχουν μαζί τους ένα σκασμό εξοπλισμό, ώστε τα πάντα να ακούγονται στην εντέλεια.

Neal Morse

Πώς αλλιώς επιτυγχάνει κανείς αυτό που κάνουν στο "Author Of Confusion" με τα πολυφωνικά μέρη να ακούγονται εξωπραγματικά, ενώ παράλληλα δεν χάνουν νότα; Πρόκειται μόλις για το δεύτερο τραγούδι και το live έχει ήδη απογειωθεί, ενώ στο κλείσιμό του ο Portnoy υπενθυμίζει -σε όσους μπορεί να έχουν ξεχάσει- πόσο σπουδαίος drummer συνεχίζει να είναι.

Neal Morse

Στη συνέχεια, ξεκινάει μια 25-λεπτη σουίτα από το τεράστιο άλμπουμ "?", όπου το κοινό γίνεται ένα και τραγουδάει «and then after all, with our backs against the wall, we seek the temple of the living God» κι όσο κι αν ακούγεται περίεργο η ατμόσφαιρα θυμίζει κάτι το τελετουργικό μεταξύ του Neal και των οπαδών του στις πρώτες σειρές. Κάτι που θα κλιμακωθεί προς το τέλος της σουίτας, όταν στο "Entrance" ο Neal θα κατέβει μέσα στο κοινό και θα αγκαλιάζει τους οπαδούς τραγουδώντας:

«For the unclean ones to come into the gate,
to the weakest ones I will give my strength.
And the lowest ones, they will be brought higher,
let the unclean ones be washed in the fire»

Neal Morse

Λίγο πιο δίπλα, ένας τύπος που μόλις είχε αγκαλιάσει ο Morse ξεσπάει σε λυγμούς και όσο υπερβολικές μπορεί να ακούγονται στην ετεροχρονισμένη απόδοσή τους αυτές οι στιγμές, εκείνη την ώρα περιείχαν μια μοναδική αυθεντικότητα και δύναμη, που δύσκολα περιγράφεται.

Neal Morse

Το κοινό αποθεώνει τον Neal και την μπάντα του, ενώ ρωτάει αν θέλουμε ένα ακόμα epic song, για να λάβει την προφανή απάντηση. «Be careful what you wish for» θα πει με τη σειρά του για να προλογίσει το 33-λεπτο "World Without End", το οποίο είναι το καλύτερο επικών διαστάσεων τραγούδι που έχει γράψει σε solo άλμπουμ του και αποτέλεσε ένα ακόμα highlight της βραδιάς. Αψεγάδιαστο παίξιμο, ονειρικές μελωδίες, sing along στο ρεφρέν του "Never Pass Away", groove στο "Losing Your Soul" και συναισθηματικό peak στο "Some Kind Of Yesterday".

Neal Morse

Σε όλη τη διάρκεια της εμφάνισης ο Randy George είναι εντυπωσιακά άνετος και σωστός, ο Eric Gillete ακριβώς μπροστά μου είναι εκθαμβωτικός σε κιθάρα, πλήκτρα και φωνητικά, ο Adson Sodre δείχνει να έχει ποτιστεί με το DNA του John Petrucci και ο Bill Hubauer κάνει την εναλλαγή από πλήκτρα σε βιολί και σε σαξόφωνο να μοιάζει παιχνιδάκι. Τέλος, ο Mike Portnoy είναι ...ο Mike Portnoy και δεν χρειάζεται να πω κάτι άλλο. Φαινομενικά, είναι έξι άτομα στη σκηνή, αλλά κάνουν τόσα πράγματα που είναι λες και είναι δώδεκα μουσικοί.

Neal Morse

Μετά από περίπου μιάμιση ώρα η μπάντα αποχωρεί και συνειδητοποιώ πως αυτό που μόλις είδα και βίωσα συμπεριλαμβάνεται στα καλύτερες live εμπειρίες που έχω ζήσει, γνωρίζοντας πως θα είχε και συνέχεια. Έτσι, χωρίς να περάσουν παρά δύο-τρία λεπτά, στη σκηνή επιστρέφουν οι Neal Morse, Mike Portnoy και Roine Stolt για ένα Transatlantic encore. Στο μπάσο -παρά τις όποιες ελπίδες μας λόγω μέρους- δεν εμφανίζεται ο Pete Trewawas, αλλά ο Reingold και το "All Of The Above" ξεκινάει ένα μίνι υπερατλαντικό ταξίδι.

Neal Morse - The Flower Kings

Ο ήχος του Stolt στην αρχή δεν είναι ο καλύτερος, αλλά στην πορεία φτιάχνει και όλο το venue φαίνεται να ξέρει τους στίχους του "New Moon Rising". Στη σκηνή σιγά-σιγά ανεβαίνουν κι άλλοι μουσικοί με τον Gillette να αναλαμβάνει ρόλο Gildenlow και το medley να περνάει από το μέγιστο "The Whirlwind", το οποίο -όχι τυχαία- είχε τη μέγιστη ανταπόκριση από το κοινό. Ακούστηκαν το μισό "Overture", το "A Man Can Feel" και το "Rose Colored Glasses", όπου για τον γράφοντα δεν υπάρχουν λέξεις να περιγράψει αυτό που ζούσε. Ενημερωτικά μόνο αναφέρω πως ο Hasse Froberg είχε ανέβει επί σκηνής αναλαμβάνοντας φωνητικά στο τελευταίο μέρος και η σκηνή είχε σχεδόν το σύνολο των μουσικών και των δύο σχημάτων που προηγήθηκαν. Με το πιάνο του "Stranger In Your Soul" να μπαίνει στο κλείσιμο του medley, περιμένοντας ένα απλό φινάλε, ο Neal Morse περιχαρής μας ζητάει να υποδεχτούμε τον Steve Hackett και ένα prog οργιώδες τζαμάρισμα «σβήνει» τη μεγάλη βραδιά που παρακολουθήσαμε με τους Hackett και Stolt να σολάρουν εναλλάξ ενώ όλοι οι μουσικοί βρίσκονται επί σκηνής και ο Reingold κάνει μια βουτιά από τον ενισχυτή του μπάσου, πριν παρατεταγμένοι όλοι οι μουσικοί μας αποχαιρετήσουν.

Neal Morse - The Flower Kings

Έχουν περάσει τέσσερις ώρες και έχω ταξιδέψει άλλες δώδεκα προηγουμένως για να παρευρεθώ σε αυτή τη συναυλία κι όμως νιώθω πιο γεμάτος και πιο ξεκούραστος από ότι πριν ξεκινήσει. Αισθάνομαι πως θα μπορούσα να παρακολουθώ αυτούς τους μουσικούς να παίζουν άλλο τόσο κι άλλο τόσο. Σκέφτομαι πόσο άτυχοι είμαστε όσοι αγαπάμε τη μουσική τους και τόσα χρόνια δεν έχουμε τη ευκαιρία να τους απολαύσουμε ζωντανά και υπόσχομαι στον εαυτό μου ότι αν έχω τη δυνατότητα θα είμαι εκεί να τους βλέπω ξανά και ξανά, κάθε φορά που κάνουν ευρωπαϊκή περιοδεία.

Neal Morse - The Flower Kings

Να επισημάνω πως οι συνθήκες παρακολούθησης του live ήταν «υπερβολικά ανθρώπινες», με κόσμο ευγενικό και υπομονετικό, που εξέφραζε την αγάπη του για τη μουσική, κουβέντιαζε γύρω από το prog και ήταν πολύ εύκολο από την πρώτη σειρά να βρεθείς στο bar και πίσω στην πρώτη σειρά. Μοιάζουν απίστευτα όλα αυτά, ε;

Neal Morse - The Flower Kings

Το μόνο που θα ζητήσω από τον Roine είναι να μην ξαναβάλει τους The Flower Kings στον πάγο για τόσο διάστημα και από τον Neal να κρατήσει μαζί τους αυτούς τους μουσικούς. Το έβλεπες στο χαμόγελο όλων τους, στο πως οι καθόντουσαν στο πλάι της σκηνής όταν έπαιζαν οι άλλοι, στο ότι περνούσαν και οι ίδιοι όσο καλά περνούσε το κοινό. Σπάνιες καταστάσεις που δεν συναντάς συχνά στον όλο και πιο κρύο κόσμο της μουσικής βιομηχανίας και εν τέλει συντελούν στη διαφορά μεταξύ του να βιώνεις και απλά να παρακολουθείς μια συναυλία.

Neal Morse - The Flower Kings

Μπορούν να μετρηθούν οι νότες που παίχτηκαν, μπορούν να υπολογιστούν οι αλλαγές ρυθμών, οι ήχοι και τα όποια τεχνικά χαρακτηριστικά (ίσως όχι τώρα που το ξανασκέφτομαι). Δεν ξέρω αν μπορεί να αποτυπωθεί, όμως, η συναισθηματική φόρτιση μιας τέτοιας βραδιάς...

*Τα σέβη μου στον έτερο συμπατριώτη της βραδιάς, τον Οδυσσέα. Την επόμενη φορά ξανά εκεί, όπου κι αν είναι αυτό...
SETLIST

Momentum
Author Of Confusion
"?" Suite
World Without End

Transatlantic Medley Encore:
All Of The Above (Part I: Full Moon Rising)
Overture / Whirlwing
A Man Can Fell
Rose Colored Glasses
Stranger In Your Soul (Part VI : Stranger In Your Soul)

Κείμενο / φωτογραφίες: Χρήστος Καραδημήτρης
  • SHARE
  • TWEET