Συνέντευξη Tuxedomoon (Blaine Reininger)

«Η Ελλάδα έχει διαφορετική νοοτροπία από τις άλλες χώρες»

Από τον Μανώλη Γεωργακάκη, 21/09/2011 @ 13:07
Επί τη ευκαιρία μιας εκδήλωσης για την κυκλοφορία του CD/DVD με τίτλο "Unearthed", λίγο πριν το καλοκαίρι, το Rocking.gr μπήκε στο θαυμαστό κόσμο του Blaine L. Reininger. Ιδρυτικό μέλος των Tuxedomoon, ο πολυτάλαντος Αμερικανός, που ζει στη χώρα μας από το 1998, μας μίλησε για την ιδιόμορφη λειτουργία μιας από τις πιο πειραματικές μπάντες του post-punk / new wave, για την οπτική του σχετικά με την κατάσταση της χώρας μας, μέχρι και για τα «σκυλάδικα».

Τι περιέχει το "Unearthed";
Πρόκειται για ένα CD με DVD, που περιέχει μια συλλογή σπανίων ηχογραφήσεων και επίσης μια ανθολογία της δουλειάς του Bruce Geduldig, δηλαδή τα διάφορα video clip και άλλα οπτικοακουστικά έργα που πραγματοποίησε για τους Tuxedomoon.

Ετοιμάζετε κάποιο καινούριο άλμπουμ ως Tuxedomoon;
Ναι. Το ετοιμάζουμε. Θα θέλαμε να έχουμε κάτι μέσα στο 2012, αλλά δεν υπάρχει κάτι έτοιμο ακόμα.

Είναι μεγάλο μυστήριο για εμάς πώς είναι δυνατόν ένα συγκρότημα να ετοιμάζει ένα άλμπουμ ενώ τα μέλη του ζουν σε διαφορετικές χώρες και με τόσο μεγάλη απόσταση μεταξύ τους.
Αυτό είναι μυστήριο και για εμάς επίσης! (γέλια) Αυτό που χρειάζεται είναι χρήματα και η δυνατότητα μιας περιοδείας, κατά τη διάρκεια της οποίας ξαναβρισκόμαστε. Αν, παραδείγματος χάριν, βρεθούμε στη Ευρώπη όλοι μαζί για συναυλίες, μαζευόμαστε και γράφουμε. Οι ηχογραφήσεις είναι εύκολη διαδικασία, μπορείς να τις κάνεις όπου θέλεις πλέον. Η οργάνωση της συνάντησης για να συνθέσουμε είναι αυτό που μας δυσκολεύει.

Μοιάζει επίσης μυστήρια η μουσική σας επικοινωνία, δεδομένης της κατάστασης. Φυσικά, το γεγονός ότι ο καθένας μπορεί να αντλήσει στοιχεία από τις δικές του παραστάσεις για να εμπλουτίσει τη μουσική σας είναι σημαντικό, αλλά, από την άλλη, τα μέλη δεν είναι δυνατόν να βρίσκονται εύκολα στο ίδιο μήκος κύματος, εφόσον δεν έχουν κοινές τις πρόσφατες παραστάσεις τους.
Ξέρεις, με τους Tuxedomoon συνυπάρχουμε εδώ και τόσο πολύ καιρό, που λειτουργούμε σα μια οικογένεια. Μπορεί να λείπεις από την οικογένειά σου για πολύ καιρό, όμως, όταν επιστρέφεις, ξαναβρίσκεις το ρόλο σου εύκολα. Όπως είναι μεταξύ αδελφών, έτσι είναι και με τους Tuxedomoon. Από ό,τι φαίνεται, η απόσταση δε μας βλάπτει. Και φυσικά, όπως λες, κάθε φορά όλοι μας αποκομίζουμε νέες ιδέες που μπορούμε να φέρουμε μέσα στο μίγμα.

Στο προηγούμενο άλμπουμ σας, στο "Vapour Trails" του 2007, υπάρχει ένα τραγούδι που λέγεται "Big Olive", στο οποίο μεταξύ άλλων τραγουδάς στα ελληνικά τους στίχους «Δεν κάνω τίποτα. Είμαι ευτυχισμένος. Είμαι ο ξένος». Θα ήθελα να σχολιάσεις αυτούς τους στίχους.
(Επαναλαμβάνει τον στίχο στα ελληνικά) Ήταν μια πραγματικά ευχάριστη Κυριακή που οι Tuxedomoon βρίσκονταν εδώ, στην Ελλάδα. Ήταν άνοιξη του 2006, κοντά στο καρναβάλι, και κοιτούσα έξω από το παράθυρο του studio και αισθανόμουν ευτυχισμένος για τη ζωή μου στην Ελλάδα. Ήταν μια πραγματικά καταπληκτική Κυριακή. Στο ίδιο τραγούδι λέω «ειρήνη - ειρήνη», γιατί αισθανόμουν τη γαλήνη εκείνης της εποχής. Δεν είναι έτσι σήμερα, παραδείγματος χάριν, οπότε εκεί περιγράφω μια στιγμή πριν χαλάσουν τα πράγματα. Η ειρήνη δεν είναι ένα φαινόμενο που κρατάει για πάντα. Εκείνη την εποχή υπήρχε ειρήνη και ευημερία για την Ελλάδα και αυτό κατέγραφα.

Πόσα χρόνια έχεις ζήσει στην Ελλάδα;
Πολλά! Δεκατρία χρόνια ήδη.

Παρότι, λοιπόν, δεν είσαι Έλληνας, έχεις μια αρκετά πλήρη εικόνα της ελληνικής πραγματικότητας, ενώ επιπλέον έχεις ζήσει και σε άλλες χώρες στο παρελθόν. Πώς βλέπεις αυτό που συμβαίνει σήμερα στη χώρα μας;
Τα οικονομικά βάσανα της Ελλάδας είναι ενδημική νόσος ολόκληρου του κόσμου, του δυτικού κόσμου, του καπιταλιστικού κόσμου. Είναι κάτι που με απασχολεί κάθε μέρα. Η Ελλάδα είναι μια ενδιαφέρουσα περίπτωση. Βρίσκεται στη Δύση, αλλά όχι εντελώς. Είναι σαν το Βυζάντιο, που ήταν μέρος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αλλά ταυτόχρονα δεν ήταν, γιατί είχε ένα πόδι στην Ανατολή. Έτσι συνεχίζει να είναι και η Ελλάδα. Μπήκε στο διάλογο της δυτικής ιστορίας λίγο αργά, στα μέσα του 19ου αιώνα, ενώ βρισκόταν μάλλον έξω από την όλη εξίσωση για αρκετό καιρό. Η Ελλάδα, λοιπόν, πιστεύω ότι προσπαθεί να γίνει σαν την Ευρώπη, αλλά δεν είναι σαν αυτή. Πιθανόν να μη μπορεί να γίνει. Πιθανόν να μην πρέπει να γίνει. Υπάρχει πάντα αυτή η αντίφαση. Μερικά πράγματα, υπό το φως του ηλίου, είναι όπως σε κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα, τα οποία είναι απαρχαιωμένα, μερικές φορές οπισθοδρομικά, μπορεί και πρωτόγονα. Είναι δύσκολο να βρεις το δρόμο σου μέσα από όλα αυτά. Καμιά φορά, ως ξένος, δεν ξέρεις πώς θα αντιδράσουν οι Έλληνες σε ορισμένα πράγματα και γιατί κάνουν όσα κάνουν. Η Ελλάδα έχει ελαφρώς διαφορετική νοοτροπία από τις άλλες χώρες τις οποίες έχω συνηθίσει.

Πώς εξηγείς την ιδιαίτερη αγάπη που το ελληνικό κοινό τρέφει για τη μουσική σας;
Να σου πω την αλήθεια δεν ξέρω. Δεν έχω καταλάβει το λόγο. Είμαι ευγνώμων. Είμαι ευγνώμων για το γεγονός ότι υπάρχει και διατηρείται ένα ενδιαφέρον για αυτά που κάνω. Αυτό είναι που με συντηρεί και μου επιτρέπει να ζω στην Ελλάδα. Αλλά δε μπορώ να εξηγήσω γιατί. Πιθανόν να υπάρχει κάτι στο χαρακτήρα αυτής της μουσικής που συγκινεί ένα μέρος των Ελλήνων. Η γυναίκα μου λέει: «Στην Ελλάδα δεν έχουμε πολλή σκιά, οπότε πρέπει να τη βρίσκουμε στην τέχνη μας». Δεν υπάρχει σκιά, δεν υπάρχει διαφυγή από τον ήλιο, ο ήλιος σε κοπανάει στο κεφάλι, οπότε πρέπει να βρεις μια σκιά κάπου. Βέβαια, η ελληνική μουσική και τα ελληνικά τραγούδια φέρουν μια ένδοξη τραγικότητα. Ακούς τους στίχους πολλών ελληνικών τραγουδιών και λένε «έχω μαχαίρι στην καρδιά μου», «θα πεθάνω από την αγάπη» (τα λέει στα ελληνικά και με στόμφο). Οι Έλληνες το λατρεύουν αυτό. Όλο αυτό το πάθος.

Είναι ένα ανατολίτικο στοιχείο...
Ναι. Υπάρχει και στη δική μας μουσική αυτή η τραγικότητα. Υπάρχει αυτή η τάση προς τη μαυρίλα. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που οι άνθρωποι ντύνονται στα μαύρα, ούτως ή άλλως. Δε χρειάζεται να προσπαθήσουν πολύ. Θυμάμαι ότι, όταν ζούσα στο Βέλγιο, μου ήταν πολύ δύσκολο να βρω μαύρα ρούχα. Δεν ήταν πολύ διαδεδομένα, τους φαίνονταν λίγο παράξενα. Εδώ, στην Ελλάδα, τα μαύρα φοριούνταν ανέκαθεν και μου αρέσει αυτό. (γέλια)

Πώς θα μπορούσες να χαρακτηρίσεις τη μουσική των Tuxedomoon; Ποια ταμπέλα θα μπορούσες να της βάλεις;
Ω! Δε χρειάζεται να το αποφασίζω αυτό πια. Το λένε post-punk και avant-garde και καμιά φορά art rock. Είμαστε πολύ εκλεκτικοί άνθρωποι. Καταφέραμε να συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό που κάνουμε και με κάποιον τρόπο να χωρέσουμε σε αυτό όλα αυτά τα μουσικά στιλ. Έχουμε εξερευνήσει πολλές γωνιές του κόσμου της μουσικής, από το punk rock μέχρι τη σύγχρονη κλασική μουσική. Δεν ξέρω πώς να τη χαρακτηρίσω.

Παλαιότερα, κάποιοι σας κατηγοριοποίησαν ακόμη και στο new wave.
Λέγανε πως είναι new wave, αλλά δε νομίζω πως έχουνε τίποτα κοινό με όλα αυτά τα συγκροτήματα του είδους. Δε μοιάζουμε μουσικά με τους Echo & The Bunnymen ή με τους The Cure. Ίσως μοιάζουμε στη συμπεριφορά ή στα ρούχα.

Όταν η μουσική ταμπέλα φέρει λέξεις όπως «post» και «new», πώς ηχεί τριάντα χρόνια αργότερα;
Ξέρεις, τελικά, οι ταμπέλες στην πραγματικότητα απλώς εξυπηρετούν τους καταναλωτές. Δε θα έλεγα ότι είμαι πολέμιος αυτού του πράγματος, γιατί είμαι και εγώ καταναλωτής μουσικής. Όταν αγοράζω μουσική στο διαδίκτυο, ψάχνω για τα είδη μουσικής που μου αρέσουν. Θα αποφύγω τη fusion jazz, ας πούμε. Είναι ένα είδος που απεχθάνομαι.

Αλήθεια;
Ναι. Άλλα είδη της jazz μπορεί να μου αρέσουν, αλλά λυπάμαι, η fusion jazz δε μου αρέσει.

Μα θα έλεγε κανείς ότι υπάρχει αυτό το στοιχείο στη μουσική των Tuxedomoon...
Ναι, αυτό οφείλεται σε άλλα μέλη της μπάντας, όχι σε εμένα. (γέλια) Ειδικά ο τρομπετίστας μας, o Luc (σ.σ.: Luc Van Lieshout) είναι φανατικός οπαδός της jazz και κυρίως εκείνος έφερε αυτό το στοιχείο. Δεν ήμουν ποτέ μεγάλος λάτρης της jazz. Έχω συνεργαστεί με jazz μουσικούς και οι Tuxedomoon έφτασαν συχνά στα σύνορα της jazz, αλλά πρέπει να ξέρεις ότι οι μουσικοί της jazz έχουν μια ακεραιότητα και μια ευφυΐα η οποία συχνά λείπει από το rock. Πολλές φορές, οι rock μουσικοί έχουν την τάση να είναι πιο «γορίλες». Αυτό δυσκολεύει τα πράγματα. Για ένα διάστημα, οι Tuxedomoon συμβάδισαν με τη rock «επιχειρηματικότητα», αλλά αργότερα αυτό άλλαξε.

Ποιό θα έλεγες πως είναι το κοινό στοιχείο στη μουσική των Tuxedomoon από τον πρώτο μέχρι τον πιο πρόσφατο δίσκο;
Θα έλεγα πως είναι οι ίδιοι οι οργανοπαίχτες, τα συγκεκριμένα όργανα, ο τρόπος παιξίματος και ο τρόπος που βλέπουμε τον κόσμο. Υπήρχε, επίσης, ανέκαθεν και ένα ενδιαφέρον για τα ηλεκτρονικά στοιχεία. Πάντα θέλαμε να χρησιμοποιούμε την τεχνολογία για να παράγουμε ήχους. Ίσως, ακόμα, το κοινό στοιχείο να είναι μια γενικότερη ντανταϊστική αισθητική. Ίσως το κοινό στοιχείο να είναι ο τρόπος της τέχνης, ο τρόπος της σκέψης.

Πόσο σημαντικό είναι το οπτικό μέρος της παράστασης;
Το οπτικό μέρος είναι και ήταν ανέκαθεν αρκετά σημαντικό. Ήταν πάντα μέρος των ζωντανών εμφανίσεων. Ο Bruce (σ.σ.: Bruce Geduldig) ήταν υπεύθυνος για πολλά από αυτά και συνεργαζόταν παλιότερα, ως προς αυτό, με τον Winston Tong. Από την αρχή είχαμε δώσει σημασία στην οπτική πλευρά των παραστάσεων.

Θα ήθελα να μιλήσουμε για δύο δίσκους των Tuxedomoon. Πρώτα, ας αναφερθούμε στο άλμπουμ "Desire" του 1981, το οποίο συνήθως αναφέρεται ως το καλύτερό σας. Συμφωνείς;
Ναι. Μου αρέσει το "Desire". Ήταν ένας καλός δίσκος και μια καταπληκτική εμπειρία. Θα έλεγα πως πρόκειται για μια από τις πιο θαυμαστές στιγμές της ζωής μας. Είναι ένα επίτευγμα το "Desire" και είναι πιθανότατα το καλύτερο.

Υπάρχει, επίσης, ένα άλλο πολύ γνωστό άλμπουμ των Tuxedomoon, με το οποίο όμως, εξ όσων θυμάμαι, δεν είχες καμία ανάμειξη...
(Διακόπτει) Το "Holy Wars"! Ναι, έφυγα από το συγκρότημα λίγο καιρό πριν κυκλοφορήσει αυτό το άλμπουμ. Ξεκίνησα την προσωπική μου καριέρα.

Είχε δημιουργηθεί τριβή μεταξύ σας λόγω της αποχώρησής σου;
Όχι. Συνέχιζα να έχω φιλικές σχέσεις με τους άλλους. Εξάλλου, στο άλμπουμ που κυκλοφόρησα (σ.σ.: "Night Air" - 1984) συμμετείχαν μέλη των Tuxedomoon. Ο Steven (σ.σ.: Steven Brown) παίζει στο άλμπουμ και ο Winston (σ.σ.: Winston Tong) τραγουδάει... Συμμετείχα σε δουλειές του Steven, την ίδια εποχή, και περιοδεύαμε μαζί. Απλώς, δεν ήμουν στους Tuxedomoon. Τελικά, αυτό κράτησε για πολύ μικρό διάστημα. Έφυγα το 1984 και οι Tuxedomoon σταμάτησαν την κοινή τους δραστηριότητα γύρω στο 1989. Η συνέχεια ήρθε γύρω στο 2000.

Τι γνώμη έχεις για το "Holy Wars";
Ξέρεις, δεν το γνωρίζω και τόσο καλά. Αντιλαμβάνομαι ότι φαίνεται λίγο χαζό και ανώριμο αυτό, αλλά δεν το έχω ακούσει πολύ. Βέβαια, τώρα πια, παίζουμε μερικά τραγούδια από αυτό το άλμπουμ και, ακόμα και χωρίς τους άλλους, εγώ παίζω το "In A Manner Of Speaking", που δεν είναι δικό μου τραγούδι, είναι του Winston. Υπάρχουν μερικά καλά πράγματα σε αυτόν το δίσκο και κάποια άλλα που δε μου αρέσουν και πολύ. Η κατεύθυνση προς την οποία προσανατόλισε ο Steven τη μπάντα, μετά την αποχώρησή μου, δε μου άρεσε. Αλλά ξέρεις... Δεν έχει σημασία αυτό.

Οι Nouvelle Vague, που είναι επίσης ιδιαίτερα αγαπητοί στην Ελλάδα, έχουν διασκευάσει το "In A Manner Of Speaking".
Ναι, το ξέρω.

Πώς σου φάνηκε η διασκευή;
Ω! Είναι καλή! Με ικανοποιεί απολύτως. Χαίρομαι και για τον Winston, που μάλλον βγάζει χρήματα από αυτό. Τους ξέρουμε τους Nouvelle Vague, ούτως ή άλλως. Ένας από αυτούς, ο Marc Collin, συνεργάστηκε μαζί μας στο άλμπουμ "Cabin In The Sky" (2004). Είχε την ευλογία μας να κάνει τη διασκευή. Υπάρχει και ένας άλλος δίσκος με διασκευές των Tuxedomoon, από κυρίως Γάλλους καλλιτέχνες. Είναι πολύ καλές δουλειές και τον βάζω, καμία φορά, στο πρόγραμμα του deejay.

Όταν βλέπεις την επιρροή σου σε άλλους μουσικούς ή όταν βλέπεις να διασκευάζουν τα τραγούδια σου, αισθάνεσαι ότι γερνάς;
Όχι. Ούτως ή άλλως, δεν αισθάνομαι ότι γερνάω. Προφανώς, το σώμα μου γερνά. Νιώθω πόνους στα γόνατα όταν ξυπνάω, το πρωί, αλλά αυτό είναι αναπόφευκτο. Είμαι 58 ετών. Αλλά, όταν βλέπω άλλους να διασκευάζουν τη μουσική μου, αυτό δε με κάνει να αισθάνομαι γέρος. Με κάνει να αισθάνομαι χαρά, γιατί βλέπω ότι συνεχίζω να επηρεάζω τον κόσμο.

Υπάρχει κάποια διασκευή τραγουδιού σας που να μη σου άρεσε;
Όχι, αλλά περιμένω να την ακούσω. (γέλια)

Έχεις συμμετοχές και σε ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου. Θυμάμαι τουλάχιστον τρεις ταινίες του Τριανταφυλλίδη.
Ναι. Συνάντησα τον Νίκο Τριανταφυλλίδη, όταν οι Tuxedomoon ήρθαν στην Ελλάδα το 1987 -τότε δούλευε στο ραδιόφωνο- και έτσι γίναμε φίλοι. Του είχε μπει στο μυαλό ότι μπορούσα να γίνω ηθοποιός και έλεγε ότι έχω πηγαίο ταλέντο. Με έβαλε σε εκείνες τις ταινίες και έτσι άρχισα να δουλεύω ως ηθοποιός. Έχω κάνει αρκετές δουλειές. Συνεργάστηκα, ας πούμε, με τον Μιχαήλ Μαρμαρινό, έπαιξα τον Αγαμέμνονα. Έτσι, απέκτησα μια δεύτερη καριέρα, ως ηθοποιός, και με ευχαριστεί πολύ αυτό. Μου αρέσει να ασχολούμαι και με τη μουσική επένδυση των θεατρικών παραστάσεων. Μου αρέσει αυτός ο χώρος του θεάτρου - ίσως δε περισσότερο από ό,τι μου αρέσει ο κόσμος του rock 'n' roll ή η βιομηχανία της μουσικής. Βέβαια, οι ηθοποιοί δεν είναι πιο έξυπνοι από τους υπόλοιπους ανθρώπους, αλλά υπάρχει κάτι περισσότερο από το να είσαι απλά ένας rock μουσικός.

Θεωρείς ότι υπάρχει περισσότερη ευαισθησία στο θέατρο, παρά στη μουσική;
Περισσότερη από ό,τι στη rock μουσική, σε κάθε περίπτωση. Είναι μια διαφορετική ιστορία. Οι άνθρωποι που ασχολούνται μόνο με τη μουσική, τύποι που παίζουν σε «σκυλάδικα» και δεν ξέρω εγώ τι, ζουν σε μια διαφορετική ατμόσφαιρα.

Τι σκέφτηκες την πρώτη φορά που άκουσες «σκυλάδικα»;
(Γελάει δυνατά) Μα τι θα μπορούσα να σκεφτώ; Ήταν ένα σοκ. Μπαίνω σε ταξί και ακούω αυτό το είδος μουσικής και λέω: «Ω, Θεέ μου! Είναι φρικτό!». Συνεχίζω να μην είμαι και πολύ «ερωτευμένος» με τον ήχο του μπουζουκιού. Εξαρτάται περί τίνος πρόκειται, βέβαια. Μου αρέσει ο Χατζιδάκις και μου αρέσουν τα όμορφα πράγματα. Αλλά υπάρχουν αυτά τα μοντέρνα σκυλάδικα στην Ιερά Οδό, ας πούμε, και είναι ασύλληπτο το γεγονός ότι βγάζουν τόσα πολλά λεφτά με τέτοια σκουπίδια! Είναι απολύτως, εντελώς, ολοσχερώς σκουπίδια, χωρίς την παραμικρή εξιλεωτική ποιότητα, αλλά είναι πάντα δημοφιλή, έχουν πολλούς πόρους και πάνε πολύ καλύτερα από οποιονδήποτε από εμάς.

Πώς θα το εξηγούσες αυτό;
Δε μπορώ να το εξηγήσω. Ξέρω ότι δε συμβαίνει πουθενά στην υπόλοιπη Ευρώπη κάτι παρόμοιο. Δεν έχουν κάτι αντίστοιχο στην Γερμανία ή στην Αγγλία. Δεν υπάρχουν αλλού τέτοια τεράστια μαγαζιά για ζωντανή μουσική, όπου ο κόσμος να πηγαίνει να ξοδεύει χιλιάδες ή εκατομμύρια ευρώ. Στην Πειραιώς και στην Ιερά Οδό, υπάρχουν τόσα πολλά και βλέπω απίστευτα πολύ κόσμο να μπαίνει εκεί μέσα, κάθε Σαββατοκύριακο! Βγάζουν τόσα πολλά λεφτά! Ξέρεις, γνωρίζω και μουσικούς που παίζουν σε «σκυλάδικα» και αυτοί είναι οι τύπου που έχουν όλον τον καινούριο εξοπλισμό, ολοκαίνουργιες κιθάρες που σου γυρίζουν τα μάτια!

Ξέρω, λοιπόν, τι δε σου αρέσει στην ελληνική μουσική, αλλά πες μου τι είναι αυτό που σου αρέσει, μετά από τόσα χρόνια εδώ.
Έχω δουλέψει με πολλούς εκλεκτούς Έλληνες καλλιτέχνες. Ειδικά με τους Στέρεο Νόβα. Ο Μιχάλης Δέλτα και ο Κωνσταντίνος Βήτα είναι φίλοι μου. Ο Δημήτρης Καμαρωτός, που κάνει μουσική για θέατρο, επίσης. Δε γνωρίζω πολλά συγκροτήματα. Ξέρω τους Invisible Surfers, που ήταν καταπληκτικοί, και τους Ονειροπαγίδα και τους Γύρω Γύρω από την Πάτρα. Μου αρέσουν. Μου αρέσει επίσης η παραδοσιακή ελληνική μουσική. Πριν από δύο χρόνια, έπαιξα με την Τάνια Τσανακλίδου στη Συγγρού, για κανα-δίμηνο, και ήταν πολύ όμορφα. Στη μπάντα της ήταν όλοι εξαιρετικοί οργανοπαίχτες. Παλιότερα είχα δουλέψει και με την Έλλη Πασπαλά και τον David Lynch, παίζανε τη μουσική του Χατζιδάκι στην Πλάκα. Ήμουν προσκεκλημένος για καμία βδομάδα και τραγούδησα και μερικά τραγούδια του Χατζιδάκι μαζί της. Ήταν έξοχα! Είπα "Τα Παιδιά Του Πειραιά", το (το λέει τραγουδιστά) "Αγάπη Που 'Γινες Δίκοπο Μαχαίρι" και μερικά άλλα. Επίσης, μου αρέσουν πολύ τα Ηπειρώτικα. Είχα πάει σε ένα φεστιβάλ για Ηπειρώτικα, πριν από καιρό. Είχε και ανθρώπους από την Αλβανία και τη Βουλγαρία και ήταν καταπληκτικά. Βέβαια, διήρκεσε πάνω από τέσσερις ώρες και κάποια στιγμή δεν άντεξα άλλο το «ο-α-ο». (γέλια)

Τι γνώμη έχεις για τη μουσική πειρατεία στο διαδίκτυο;
Ξέρεις, η γνώμη μου είναι ανάμεικτη. Καμιά φορά, και εγώ «κατεβάζω» παράνομα, γιατί δεν έχω και πολλά χρήματα. Συχνά, όμως, «κατεβάζω» και νόμιμα. Ούτως ή άλλως, είμαι μανιώδης χρήστης του διαδικτύου, από την αρχή. Ανακάλυψα και έναν ιστότοπο, όπου μπορείς να «ανεβάζεις» τη μουσική σου και να την πουλάς. Την προηγούμενη βδομάδα, κέρδισα 50 ευρώ σε τέσσερις μέρες. Για διάφορους λόγους, αυτό είναι καλύτερο από τις δισκογραφικές εταιρίες. Γενικά μιλώντας, όμως, η διαδικτυακή πειρατεία δεν είναι καλή είδηση για τους μουσικούς. Κάποτε, μπορούσες να πλουτίσεις πουλώντας δίσκους. Σήμερα, πρέπει να υπάρχει τεράστια κίνηση για να λάβεις την παραμικρή αμοιβή. Δεν είναι σίγουρο τι θα κάνουμε. Μια λύση είναι οι μουσικοί να κάνουν περισσότερες συναυλίες. Υπήρξε μια εποχή που έβρισκαν χώρο στην αγορά πολλοί καλλιτέχνες που έπαιζαν κυρίως στο στούντιο ή απλά συνέθεταν, αλλά αυτό δεν κράτησε πολύ. Σήμερα, με εξαίρεση κάποιους που γνωρίζουν μαζική επιτυχία, αν δεν παίζεις ζωντανά, δε θα επιβιώσεις. Κατά κάποιον τρόπο, μάλλον η μουσική πρέπει να γυρίσει ξανά στις ρίζες της.

Ίσως η κατάσταση οδηγεί σε περισσότερη λιτότητα και επί σκηνής, γιατί τα πολλά όργανα και τα εφέ είναι ακριβά.
Ισχύει και αυτό. Παίζω με τον Τηλέμαχο Μούσσα, χωρίς ντραμς, χωρίς μπάσο. Αναγκαζόμαστε να το κάνουμε αυτό. Αν δεν έχουμε κάποια μεγάλη χορηγία, είναι δύσκολο να ταξιδεύουμε με ολόκληρη μπάντα. Πέντε δωμάτια ξενοδοχείου, πέντε εισιτήρια, μαζεύονται πολλά. Ακόμα και καλλιτέχνες όπως ο Nick Cave αρχίζουν να αποφεύγουν να κινούνται με ολόκληρα σχήματα. Δεν είναι εύκολες οι εποχές.

Ευχαριστώ για το χρόνο σου.
Να 'σαι καλά.

Μανώλης Γεωργακάκης
  • SHARE
  • TWEET