Συνέντευξη Steve Hogarth (Marillion) & Richard Barbieri (Porcupine Tree)

«Κάθε τραγούδι που γράφεις είναι σαν το πρώτο που έγραψες ποτέ»

Από τον Κωστή Αγραφιώτη, 10/04/2012 @ 13:19
Ο ένας βρίσκεται πίσω από το μικρόφωνο των Marillion από το 1989. Ο άλλος έγινε γνωστός μέσω των πρωτοπόρων του New Wave κινήματος, Japan, ενώ τα τελευταία 19 χρόνια αποτελεί χάρη στον ήχο των πλήκτρων του αναπόσπαστο μέλος των Porcupine Tree. Ο λόγος προφανώς για τους Steve Hogarth και Richard Barbieri αντίστοιχα, οι οποίοι κυκλοφόρησαν πρόσφατα το άλμπουμ "Not The Weapon But The Hand". Το Rocking.gr συνάντησε τους δύο μουσικούς στα γραφεία της KScope στο Λονδίνο και συζήτησε μαζί τους για τη διαδικασία δημιουργίας του project, το πόσο η συνεργασία τους θα τους επηρέασει από εδώ και στο εξής, καθώς και για τα μελλοντικά σχέδια των συγκροτημάτων τους.

Καταρχήν, συγχαρητήρια για το "Not The Weapon But The Hand", μου άρεσε πάρα πολύ. Νομίζω πως το "Only Love Will Make You Free" είναι ένα από τα πιο όμορφα κομμάτια που έχω ακούσει εδώ και καιρό.
Richard Barbieri: Τέλεια, ευχαριστούμε! Ναι, το κομμάτι αυτό είναι όντως πολύ όμορφο! Νομίζω πως είναι η πιο «επική» στιγμή του δίσκου. Σε οδηγεί σε ένα αληθινό ταξίδι μέσα από τόσες πολλές αλλαγές. Και στο μέσο του υπάρχει αυτό το σημείο που ακούγεται σαν κήρυγμα, ενώ ξαφνικά το mood αλλάζει με τα τσέλο. Για την ακρίβεια, όταν το τραγούδι μπαίνει, η φωνή του Steve είναι διαφορετική - xρησιμοποιεί ένα διαφορετικό κομμάτι της φωνής του το οποίο δεν μπορούσα να αναγνωρίσω. Τραγουδάει για χρόνια αλλά στην προκειμένη περίπτωση δίνει έναν τελείως ξεχωριστό τόνο.
Steve Hogarth: Ναι, δεν το έκανα επίτηδες. Είναι ενδιαφέρον το ότι όταν ξεκίνησα να το ηχογραφώ, στη σοφίτα του σπιτιού μου, προσπαθούσα να προσαρμόσω τους στίχους και να δοκιμάσω κάποια πράγματα και εν τέλει κατέληξα να ακούσω πράγματα που όντως δεν έχω ακούσει τον εαυτό μου να κάνει στο παρελθόν. Η ερμηνεία είναι πολύ «σκοτεινή» νομίζω.

Richard, αν και στο παρελθόν ήσουν απλά μέλος της solo μπάντας του Steve, αυτή τη φορά αποφασίσατε να κάνετε ένα δίσκο συνεργασίας...
SH: (σ.σ.: Διακόπτει γελώντας) Νομίζω περισσότερο εγώ ήμουν μέλος της δικής του μπάντας!

Barbieri-Hogarth...Χωρίς να έχω γνωρίζω τα  credits, υποθέτω πως ο Richard έγραψε τη μουσική και ο Steve τους στίχους, σωστά;
SH: Κάπως έτσι. Η διαδικασία ήταν αρκετά σαφής. Ο Rich μου έστελνε κάθε τόσο μέσω e-mail διάφορα instrumental σε mp3 και εγώ προσπαθούσα να βρω κάποιον ελεύθερο χρόνο για να δουλέψω πάνω σε αυτό το υλικό. Πολλές φορές οδηγούσα ακούγοντας τις μελωδίες και προσπαθούσα να κρατώ σημειώσεις με ιδέες ή να ηχογραφώ μικρές φράσεις στο iphone. Τον περασμένο Αύγουστο οι Marillion είχαν διάλειμμα και τότε βρήκα την ευκαιρία να ηχογραφήσω πολλά πρώτα και δεύτερα φωνητικά - όπως το κήρυγμα και τους ψιθύρους που λέγαμε πριν. Έκανα κάποια πρόχειρα mixes, τα έστελνα πίσω στον Richard, ελπίζοντας να του αρέσουν. Και όταν αυτός απαντούσε πως όντως του άρεσαν, τότε η ανακούφιση ήταν μεγάλη (σ.σ.: γελώντας).

Οπότε το όλο εγχείρημα έλαβε χώρα κυρίως μέσω e-mail;
RB: Ναι! Και πιστεύω ότι ήταν ένας καλός τρόπος για να το κάνουμε. Νομίζω αποδείχθηκε πιο επιτυχημένος από το αν καθόμασταν μαζί σε ένα studio προσπαθώντας να δουλέψουμε. Ο Steve δεν προσέγγισε τα τραγούδια σα να ήταν απλά / straightforward κομμάτια. Κάποια θυμίζουν αφήγηση, ακούγεται σα να διηγείται μία ιστορία, κάποια άλλα σαν κήρυγμα, σε κάποια υπάρχουν περίεργες αρμονίες. (σ.σ.: Σταματάει για λίγο) Κοίτα, κανονικά δεν είμαι συνθέτης. Όποτε δίνω σε άλλους αυτά που εγώ αποκαλώ «τραγούδια», το ποσοστό επιτυχίας είναι ένα στα δέκα! Κάπως έτσι συμβαίνει με το Steven Wilson. Θα του δώσω δέκα ιδέες, μία θα γίνει τραγούδι. Όμως επειδή ο Steve ακολουθεί μία εξίσου μη συνηθισμένη προσέγγιση με εμένα στη σύνθεση, αυτή τη φορά οι πιο πολλές ιδέες δούλεψαν με τη μία.
SH: Το να κάνουμε αυτό το δίσκο μαζί, εξ ορισμού για μένα, σήμαινε πως θα έπρεπε να προσαρμοστώ στις μουσικές που μου έστελνε ο Richard και όχι να προσπαθήσω να τις αλλάξω ή να λέω για παράδειγμα: «Ok, αυτό το μέρος μου αρέσει, τώρα γράψε μία διαφορετική γέφυρα». Θα μπορούσαμε να είχαμε δουλέψει και με αυτό τον τρόπο, όμως είχα την αίσθηση, και κυρίως αφού άκουγα ό,τι μου έστελνε, πως για όλα αυτά τα υπέροχα ορχηστρικά ταξίδια ήταν υποχρέωσή μου να δουλέψω με το πνεύμα τους και όχι να μπω στο δρόμο τους. Ένιωθα ότι έπρεπε να κάνω τις ιδέες πιο δυνατές χωρίς να τις καταστρέψω. Επίσης, μπήκα σε αυτό το project με τη διάθεση και την επιθυμία να δημιουργήσουμε ένα έργο τέχνης, όχι απλά ένα σύνολο κομματιών. Και για αυτό προσπαθούσα να κάνω τα πιο ριζοσπαστικά πράγματα που μπορούσα να σκεφτώ. Πράγματα που θα ήταν αυθεντικά και εν μέρει τρελά!   

Barbieri-HogarthΠόσο διήρκησε όλη αυτή η διαδικασία;
RB: Νομίζω περίπου δύο χρόνια. Προφανώς είχαμε αρκετά διαφορετικά προγράμματα. Εμένα ήταν κάπως πιο αργό. Μέσα σε αυτό το διάστημα έγραφα διάφορα κομμάτια και περίμενα μέχρι να νιώσω αρκετή αυτοπεποίθεση ώστε να μπορώ να του τα στείλω. Πρέπει να του έστειλα περίπου 13-14 κομμάτια. Κάθε φορά που έστελνα κάτι, περνούσε ο καιρός και μετά το ξεχνούσα, αφού δεν υπήρχε η πίεση κάποιου χρονοδιάγραμματος και εξάλλου ήξερα ότι ο Steve είναι αρκετά απασχολημένος. Kαι ξαφνικά άρχισαν να μου έρχονται πολλά e-mail με ηχογραφήσεις. Οπότε κατάλαβα πως επιτέλους είχε ελεύθερο χρόνο.
SH: Η αλήθεια είναι πως με το που ξεκίνησα να ασχολούμαι ενεργά με τα κομμάτια αυτά, αφού τα επεξεργάστηκα λίγο στο κεφάλι μου και άρχησα να ηχογραφώ ιδέες, βρήκα πως ήταν αρκετά εύκολο για μένα να δουλέψω πάνω τους. Ό,τι δοκίμαζα μου φαινόταν πως ταίριαζε κατευθείαν. Ήταν σαν τα τραγούδια να γράφονταν μόνα τους. Και αυτό είναι πάρα πολύ σπάνιο για μένα, μακάρι να μου συνέβαινε πάντα. Όταν ακούω τα κομμάτια τώρα σκέφτομαι: «Shit, πως κατάφερα να το κάνω όλο αυτό τόσο γρήγορα;». Γιατί ο δίσκος δεν ακούγεται σα να έγινε γρήγορα. Όμως όλα κύλησαν για μένα πάρα πολύ ομαλά και φυσικά.

Πιστεύεις πως αυτό έχει να κάνει με την έλλειψη πίεσης που ίσως νιώθεις όταν ηχογραφείς ένα δίσκο των Marillion;
SH: Η διαφορά είναι πως αυτή τη φορά δεν είχα μαζί μου στο στούντιο άλλο κόσμο πάνω από το κεφάλι μου να παρακολουθεί τι κάνω. Ήμουν μόνος μου και αν έκανα κάτι που δεν ήταν αποτελεσματικό, κανείς δεν επρόκειτο να το μάθει. Και ο Richard δε θα το άκουγε μέχρι εγώ να νιώσω πως είναι έτοιμο για να το ακούσει. Βρήκα όλη αυτή τη διαδικασία πολύ απελευθερωτική. Και για αυτό πλέον κατάλαβα πως καμιά φορά είναι καλύτερο να μην έχεις κανέναν γύρω σου όταν ηχογραφείς. Έτσι μπορείς να είσαι περισσότερο ο εαυτός σου. Το να τραγουδάς είναι μία ευσυνείδητη διαδικασία, ακόμα και για βετεράνους σαν κι εμάς (σ.σ.: γελάει). Δεν είναι ότι δε σε νοιάζει ποιος βρίσκεται γύρω σου. Όταν τραγουδάς είναι σα να εκτίθεσαι.

Ο δίσκος είναι αρκετά διαφορετικός τόσο από τους Marillion, όσο και από τους Porcupine Tree. Ξέρω ότι είναι κάπως κλισέ η ερώτηση, αλλά πως θα περιγράφατε το δίσκο σε κάποιον οπαδό των δύο συγκροτημάτων;
SH: Δε θα τον περιέγραφα, χαχα! Χμ... νομίζω απλά θα έλεγα: «Ακούστε το, μα δεν είναι τέλειο;» (σ.σ.: Γέλια).
RB: Καταλαβαίνω τι εννοείς, πολλοί προσπαθούν να βρουν ένα σημείο αναφοράς, «Μοιάζουν με αυτό το συγκρότημα» κτλ...

Richard BarbieriΜα είναι αναπόφευκτο. Πάντα όταν θέλεις να προτείνεις κάτι ή να περιγράψεις ένα δίσκο, χρειάζεται καλώς ή κακώς να πεις τι περίπου σου θυμίζει.
RB: Ναι, έτσι είναι. Νομίζω πως ο κόσμος δεν πρόκειται να σοκαριστεί ή να εκπλαγεί με αυτό που θα ακούσει. Ξέρουν ότι γράφω αρκετά μελαγχολική ή ατμοσφαιρική μουσική. Νομίζω είναι φανερό στους σόλο δίσκους μου και στα κομμάτια που έχω γράψει για τους Porcupine Tree. Προφανώς θα αναγνωρίσουν και τη φωνή του Steve. Είναι το γενικότερο πλαίσιο της συνεργασίας των δυο μας που θα δώσει στους ακροατές κάτι ελαφρώς διαφορετικό από ό,τι πιθανώς περίμεναν.
SH: Σίγουρα δεν είναι rock album.
RB: Όντως.
SH: Είναι αρκετά πιο ντελικάτο. Το drum programming είναι φανταστικό, αλλά δεν είναι rock. Είναι πιο εσωστρεφές, avant-garde…
RB: Ίσως και λίγο πιο σύγχρονο ηχητικά, σε σύγκριση με τις δύο μπάντες. Έχει κάποια μοντέρνα στοιχεία που δε βρίσκει κανείς στα δύο συγκροτήματα.

Πιστεύετε πως μέσω αυτού του δίσκου μπορέσατε και οι δύο να βγάλετε ένα μέρος του εαυτού σας το οποίο δεν μπορεί κάποιος να ακούσει στους δίσκους των group σας;
RB: Είναι αρκετά διαφορετική η όλη διαδικασία. Σε αυτόν το δίσκο δεν υπήρχε κάποια καθοδήγηση. Δουλέψαμε απλά με το ένστικτό μας. Αν έγραφα ένα τραγούδι για τους Porcupine Tree, μπορεί να ακουγόταν παρόμοιο με αυτά, αλλά τα φωνητικά θα ήταν για παράδειγμα τελείως διαφορετικά...
SH: Όταν γράφω με τους Marillion είμαι αρκετά ελεύθερος να γράψω ό,τι θέλω. Όμως στο τέλος πρέπει αυτό να ταιριάξει μαζί με τη μουσική που δημιουργούν και οι υπόλοιποι. Οπότε ανταποκρίνομαι στη μουσική τους με διαφορετικό τρόπο από ό,τι εδώ. Έχω ελευθερία μεν, απλά με τον Richard ανταποκρίνομαι στη δική του μουσική και συνεπώς το αποτέλεσμα θα είναι πάντα διαφορετικό. Το συναίσθημα είναι διαφορετικό υποθέτω. Αλλά η ελευθερία παραμένει η ίδια. Κανείς δε μου λέει τι να κάνω... αν και καμιά φορά προσπαθώ να το κάνω εγώ (σ.σ. γέλια).
RB: Πρέπει να ικανοποιήσεις περισσότερο κόσμο με την μπάντα. Δουλεύοντας με μία μπάντα είναι υπέροχο γιατί έχεις περισσότερο και πιο άμεσο feedback, ενώ όταν γράφεις μόνος σου αναρωτιέσαι συνεχώς: «Άραγε τι θα πίστευε κάποιος για αυτό;». Οπότε σε βοηθάει αρκετά όταν κάποιος σου δίνει μία κατεύθυνση, αφού καταλαβαίνεις πότε είσαι στο σωστό δρόμο. Δεν είχαμε αυτή την άνεση τώρα. Έπρεπε να δουλέψουμε απλά με το τι πιστεύαμε πως είναι σωστό από μόνοι μας. Αλλά εν τέλει απέδωσε...

Steve HogarthΠιστεύετε πως μέσω της συνεργασίας αυτής θα επηρεαστεί ο τρόπος που και οι δύο συνθέτετε μουσική;
SH: Καλή ερώτηση! Χμ... Προσωπικά νομίζω πως πλέον νιώθω περισσότερη αυτοπεποίθηση στο να βάλω ένα μικρόφωνο μπροστά μου και να αρχίσω να πειραματίζομαι. Αντί να αισθάνομαι την ανάγκη να υπάρχει κάποιος άλλος που θα μου βγάζει ένα συγκεκριμένο ήχο στα φωνητικά, νομίζω θα μπορώ πλέον να λέω μόνος μου: «Για αφήστε με να το δοκιμάσω μόνος και θα ακούσετε στο τέλος τι έκανα». Όπως είπε ο Rich, είναι καλό να έχεις έναν παραγωγό - κάποιον που θα σου πει: «Κάνε αυτό ξανά, ακούστηκε κάπως περίεργα», όμως από τη στιγμή που είμαστε στην ηλικία που είμαστε, γιατί δεν είμαστε και νέοι πλέον, πρέπει να έχουμε εικόνα του τι είμαστε ικανοί να κάνουμε περισσότερο από τον οποιοδήποτε. Όποιος σε βοηθάει να εμπιστευτείς το ένστικτό σου, κάνει καλά, γιατί αλλιώς θα σου πάρει όλη τη ζωή μέχρι να νιώσεις την άνεση να το κάνεις από μόνος σου.
RB: Είναι λίγο διαφορετικό για μένα. Σπανιώς καταλαβαίνω τι έχω κάνει κάθε φορά. Σε κάθε νέο album, σε κάθε νέο session πηγαίνω με ένα αίσθημα σα να είναι η πρώτη φορά. Πιστεύω πως δε θα μπορέσω να καταφέρω τίποτα. Έχω κάνει τόσους δίσκους που πήγαν μια χαρά, όμως κάθε φορά, στην αρχή, λέω στον εαυτό μου: «Δεν μπορώ να το κάνω». (σ.σ.: Ο Hogarth διακόπτει αναφέροντας πως συμβαίνει και στον ίδιο!) Μου φαίνεται κάτι ξένο κάθε φορά. Οπότε δε βασίζομαι σε κάποια διαδικασία για να δημιουργήσω τον κάθε δίσκο. Προφανώς, στο τέλος, κάτι υπάρχει το οποίο με οδηγεί στο να τα καταφέρω. Για παράδειγμα όμως, αυτή τη στιγμή, που έχω να παίξω περίπου 1,5 χρόνο ζωντανά με τους Porcupine Tree, δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου να παίζει live. Απλά δεν μπορώ. Βέβαια πάντα στο τέλος δουλεύει, οπότε...
SH: Χρειάζεσαι τον όλο μηχανισμό γενικότερα για να σε βάλει στη θέση σου. Από μόνος σου δεν είναι τόσο εύκολο να τα καταφέρεις. Συχνά λέω πως αν ας πούμε είσαι ξυλουργός για τριάντα χρόνια και σου πει κάποιος: «Φτιάξε αυτή την πόρτα», θα το κάνεις εύκολα. Γιατί ξέρεις τον τρόπο. Αν όμως είσαι μουσικός και σου πει κάποιος: «Μπορείς να μου γράψεις ένα κομμάτι;», τότε βγαίνει αυτή η σκέψη από το μυαλό σου που λέει: «Όχι, δεν ξέρω πως να το κάνω αυτό!». Κάθε τραγούδι είναι σαν το πρώτο τραγούδι που έγραψες ποτέ. Ποτέ δεν έχεις την αίσθηση: «Α ναι, ξέρω πως να το κάνω».
RB: Είναι λίγο ειρωνεία, αλλά ό,τι κάνω στις ηχογραφήσεις, αλλά και στη σύνθεση, βγαίνει από τον αυτοσχεδιασμό. Όταν πρέπει να δώσω μία συναυλία, δεν μπορώ να αυτοσχεδιάσω σχεδόν καθόλου. Θα πρέπει να «εκτελέσω» αυτά που έχω ήδη γράψει. Όταν αυτοσχεδιάζεις, έχεις όντως καθαρό κεφάλι στην αρχή.

Υπάρχει η πιθανότητα να σας δούμε μαζί live;
RB: Δεν υπάρχουν άμεσα σχέδια. Θα είναι λίγο δύσκολο να ταιριάξουμε τα προγράμματά μας, όμως σίγουρα θα προσπαθήσουμε.
SH: Όλοι ρωτούν το ίδιο. Ήταν δύσκολο έτσι κι αλλιώς να βρούμε χρόνο για να κάνουμε αυτό το δίσκο. Το πρόβλημα είναι, ακόμα και αν βρούμε το χρόνο, πώς στο διάολο θα μεταφέρουμε αυτό τον ήχο σε live; Δεν είναι συνηθισμένοι ήχοι από μπάσο, drums και πιάνο...
RB: Νομίζω υπάρχουν τρόποι. Προφανώς και δεν έχει νόημα να βγούμε με δύο laptop και να παίξουμε τη μουσική. Τώρα σκέφτομαι πως θα είχε ενδιαφέρον να αλλάζαμε λίγο τις ενορχηστρώσεις έτσι ώστε να παίζαμε με μία ορχήστρα. Θα ήταν λίγο διαφορετικό, αλλά θα περιελάμβανε την ουσία του τι υπάρχει σε αυτό το album.
SH: Δε θα είναι και φτηνό!
RB: Σίγουρα όχι! Αλλά λογικά θα είναι πολύ πιο γρήγορο και αποδοτικό!

Barbieri-HogarthΑν και η συνέντευξη έχει να κάνει με το "Not The Weapon But The Hand", δεν μπορώ να μη σας ρωτήσω για τα συγκροτήματά σας. Steve, από όσο γνωρίζω είστε στα τελικά στάδια ηχογράφησης του νέου δίσκου των Marillion, σωστά;
SH: Όντως! Και πηγαίνει καλά. Πολλοί με ρωτούν εδώ και δύο χρόνια πώς πάει και κάθε φορά απαντώ: «Εεεμμμ... δεν ξέρω!». Όμως πρόσφατα είχαμε ένα meeting και ακούσαμε ό,τι έχουμε ηχογραφήσει μέχρι τώρα και ήταν μία ευχάριστη έκπληξη. Βασικά ενθουσιαστήκαμε. Γιατί όταν δουλεύεις συνεχώς πάνω σε κάτι συγκεκριμένο, χάνεις τη γενικότερη εικόνα. Στην προκειμένη, αφού κάναμε ένα μικρό διάλειμμα για περιοδεία και διακοπές, γυρίσαμε με καθαρό μυαλό, το ακούσαμε συνολικά και μας άρεσε. Πιστεύω υπάρχουν 8-9 πολύ δυνατά κομμάτια. Νομίζω στις αρχές του καλοκαιριού θα έχουμε τελειώσει και κάπου προς το Σεπτέμβρη θα κυκλοφορήσει κανονικά (σ.σ.: Την προηγούμενη βδομάδα έγινε γνωστό πως ο δίσκος θα ονομάζεται "Sounds That Can't Be Made").

Όσον αφορά στους Porcupine Tree;
RB: Εμείς δεν είμαστε στο μέσο των ηχογραφήσεων (σ.σ.: γελώντας). Θα βρεθούμε πάντως αργότερα μέσα στη χρονιά για να δούμε τι θα κάνουμε με τον επόμενο δίσκο μας.

Σας ευχαριστώ πολύ!
RB & SH: Κι εμείς!
  • SHARE
  • TWEET