Συνέντευξη Riverside (Mariusz Duda)

Οι Riverside είναι από τις ελάχιστες μπάντες που δεν έχουν απογοητεύσει ούτε στο ελάχιστο τους οπαδούς τους, στα δέκα και πλέον χρόνια που δισκογραφούν. Με την έκτη στούντιο δουλειά τους, "Love, Fear And The Time Machine", παίρνουν μια νέα στροφή στην καριέρα τους, χωρίς όμως να απολέσουν τον χαρακτήρα της μπάντας κι ο mainman της μπάντας Mariusz Duda, ταπεινός και ειλικρινής όπως πάντα, μας λέει όσα θέλουμε να γνωρίζουμε γύρω από αυτό. Η συζήτησή μας περιλάμβανε επίσης τον Μικρό Πρίγκιπα, τον Steve Harris, το πόσο δύσκολο είναι να τα καταφέρει μια μπάντα από την Πολωνία κι αρκετά ακόμα ενδιαφέροντα θέματα που αξίζει να διαβάσετε.

Γεια σου Mariusz. Χαίρομαι που μιλάμε πάλι. Είτε για τους Riverside είτε για τους Lunatic Soul, φαίνεται πως κάθε χρόνο υπάρχει αφορμή για μια καινούργια συζήτηση και αυτά είναι πραγματικά καλά νέα.
Σε ευχαριστώ. Δεν ήθελα να χάσω χρόνο αυτή τη φορά...

Λοιπόν, συγχαρητήρια για ακόμα ένα καταπληκτικό άλμπουμ. Τα καταφέρατε πάλι. Φαντάζομαι το αισθάνεσαι κι εσύ...
(γελάει) Και γιατί νομίζεις πως το αισθάνομαι; Είμαι πάντως χαρούμενος με αυτόν τον δίσκο...

Θεωρώ πως αν έχεις στα χέρια σου κάτι πραγματικά καλό το καταλαβαίνεις, ανεξάρτητα του ποιες θα είναι οι αντιδράσεις του κόσμου για αυτό...
Λοιπόν, θα πρέπει να συμφωνήσω γιατί θεωρώ πως είναι μια καλή δουλειά... δεν ξέρω αν είναι ό,τι καλύτερο έχουμε κάνει μέχρι σήμερα, αλλά πιστεύω πως φτιάξαμε ένα ενδιαφέροντα και καλό δίσκο αυτή τη φορά. Είμαι αρκετά ικανοποιημένος με το αποτέλεσμα για να πω την αλήθεια.

Καταλαβαίνω πως αυτή τη φορά ίσως να ανησυχείτε περισσότερο για το τι θα πουν οι οπαδοί σας, καθώς αλλάξατε λίγο τους όρους του παιχνιδιού και δεν μπορούν όλοι να προσαρμοστούν εύκολα σε τέτοιες αλλαγές. Είναι περίεργη φάση;
Για να είμαι ειλικρινής, δεν με απασχολεί τι θα πει ο κόσμος. Βεβαίως, θα υποκρινόμουν αν έλεγα πως δεν με νοιάζει. Φυσικά και θέλω να βλέπω ανθρώπους να έρχονται στα live μας (γέλια), αλλά αυτή τη φορά ειλικρινά δεν ένιωσα κανενός είδους πίεση. Δεν αισθάνθηκα πως κάναμε κάποια ιδιαίτερη αλλαγή και θα χάναμε το 50% των οπαδών μας. Όχι! Με κάθε δίσκο χάνουμε κάποιους και κερδίζουμε κάποιους άλλους και αυτό είναι  φυσιολογικό. Οπότε, πραγματικά δεν υπήρξε πίεση αυτή τη φορά. Επίσης, πιστεύω πως ο κόσμος έχει συνηθίσει πλέον στο γεγονός ότι οι Riverside εξελίσσονται και αλλάζουν με κάθε άλμπουμ, οπότε θα ήταν περίεργο να προχωράγαμε μπροστά ηχογραφώντας έναν ίδιο δίσκο με το "Shrine Of New Generation Slaves".

Αυτό είναι αλήθεια, αλλά πιστεύω πως υπάρχει μια σημαντική αλλαγή, αφού τα metal στοιχεία στη μουσική σας έχουν χαθεί εντελώς. Σε δίσκους όπως τα "Second Life Syndrome" και "Anno Domini High Definition" είχατε αρκετά metal στοιχεία. Αν και φαινόταν με το "Shrine Of New Generation Slaves" πως κατευθύνεστε προς μια περισσότερο rock κατεύθυνση και πάλι είναι ένα μεγάλο βήμα. Η αλλαγή αυτή ήταν συνειδητή; Ή απλά σας βγήκε φυσιολογικά;
Πιστεύω πως προέκυψε λόγω της θεματικής του καινούριου δίσκου, του στιχουργικού περιεχομένου. Δεν χρειάστηκε να φωνάζω αυτή τη φορά, δεν χρειάστηκε να είμαι θυμωμένος, δεν χρειάστηκε να παλέψω με κάτι. Όλος ο δίσκος έχει να κάνει με το να βρεις την ειρήνη μέσα σου, οπότε σκέφτηκα πως αυτή η μουσική ταίριαζε αυτή τη φορά. Χωρίς ουρλιαχτά, χωρίς βίαιες στιγμές ή πάρα πολλές παραμορφωμένες κιθάρες. Αν και νομίζω πως υπάρχουν πολλές κιθάρες, ίσως περισσότερες από τον προηγούμενο δίσκο, ίσως γιατί τα πλήκτρα έχουν οπισθοχωρήσει κάπως.



Ο τίτλος πραγματικά συνοψίζει το θέμα του δίσκου. Οπότε ας ξεκινήσουμε με την αγάπη. Προφανώς δεν το προσεγγίζεις με τον κιτς τρόπο που οι περισσότεροι κάνουν. Γιατί ήταν τόσο σημαντικό να επικεντρωθείς αυτή τη φορά στην αγάπη;
Θα πρέπει να αναφέρω και τα τρία θέματα, καθώς προφανώς είναι αλληλένδετα. Δεν ήθελα να γράψω έναν δίσκο σχετικά με την αγάπη, το φόβο και την χρονομηχανή γενικά κι αόριστα, γιατί μιλώντας για τα πάντα είναι σαν να μην μιλάς για τίποτα. Για εμένα, αυτό το άλμπουμ δεν έχει να κάνει τόσο με την αγάπη καθεαυτή, ή τον φόβο ή το παρελθόν και το μέλλον. Έχει να κάνει με την επιλογή. Μιλάει σχετικά με το να παίρνεις μια απόφαση. Θα μπορούσες ακόμα και να πεις πως πρόκειται για έναν concept δίσκο καθώς αναφέρεται στην απόφαση που τριβελίζει στο μυαλό του πρωταγωνιστή κατά τη μια ώρα που διαρκεί η ακρόαση του δίσκου. Αρχικά νιώθει χαμένος και τελικά βρίσκει τον εαυτό του.

Γιατί αυτός ο τίτλος και γιατί η λέξη αγάπη; Διότι, όταν προσπαθείς να πάρεις μια σημαντική απόφαση η οποία πιθανόν να αλλάξει τη ζωή σου, υπάρχουν δυνάμεις μέσα στο κεφάλι σου, αλλά και τριγύρω σου που σε βοηθάνε ή δεν σε βοηθάνε να πάρεις αυτή την απόφαση. Αλλά, ας αναλογιστούμε πως χρειαζόταν  να πάρεις μια σημαντική απόφαση που θα άλλαζε τη ζωή σου. Τι θα έκανες; Θα καθόσουν κάπου και θα σκεφτόσουν.

Ας πούμε πως χρειαζόταν να φύγεις από την Ελλάδα για την Πολωνία και πως θα έπρεπε να ζήσεις στην Πολωνία για δεκαπέντε χρόνια. Είχε κουραστεί από καταστάσεις και το πρώτο πράγμα που ένιωσες ήταν ελεύθερος, ένιωθες κάποιου είδους ενθουσιασμό. Ίσως στην Πολωνία υπάρχει κάτι που σε ενθουσιάζει. Υπάρχει αυτή η ελευθερία και αυτή η αίσθηση πως πλανιέται κάτι στον αέρα. Και είναι αυτό που ονομάζω αγάπη. Όλες αυτές τις θετικές δονήσεις, όλα αυτά τα θετικά συναισθήματα.

Από την άλλη πλευρά, έχεις αυτόν το φόβο προς το άγνωστο, καθώς δεν ξέρεις τι να περιμένεις, δεν ξέρεις αν αυτά τα δεκαπέντε χρόνια θα είναι καλύτερα ή χειρότερα. Δεν το ξέρεις αυτό. Οπότε, ο φόβος είναι πολύ σημαντικός κατά τη διαδικασία λήψης μιας απόφασης.

Και μετά υπάρχει αυτό το τρίτο μέρος. Κάποιου είδους εμπειρίες από το παρελθόν και κάποιου είδους σκέψεις για το μέλλον, τις οποίες ονομάζω «χρονομηχανή», αλλά είναι και αυτά εξίσου σημαντικά στο να σε βοηθήσουν να πάρεις την απόφαση. Κατά βάση, αυτές οι τρεις λέξεις είναι συνδεμένες με το να παίρνεις πολύ σημαντικές αποφάσεις οι οποίες σου αλλάζουν τη ζωή, και για αυτό μιλάει αυτός ο δίσκος.

Κάλυψες τρεις ερωτήσεις με μια απάντηση...
Ναι, το κάνω αυτό... (γέλια)

Ήσουν ξεκάθαρος. Τώρα πριν συνεχίσουμε με τα τραγούδια θα ήθελα να πω πως το εξώφυλλο ταιριάζει γάντι με το όλο concept και την ατμόσφαιρα του δίσκου. Να υποθέσω πως δεν θα άλλαζες με τίποτα τον Travis Smith, σωστά;
Με τίποτα! Θεωρώ πως είναι ένας πολύ καλός καλλιτέχνης και πλέον είμαστε σαν μέρος της ίδιας ομάδας και γνωριζόμαστε καλά. Είναι περίεργο γιατί ζήτησα αυτή τη φορά από τον Travis χώρο, ήθελα χώρο. Χρειαζόμουν πολύ χώρο. Είχα την ανάγκη να νιώθω ελεύθερος όταν θα κοιτούσα το εξώφυλλο. Πιστεύω πως έκανε πάρα πολύ καλή δουλειά.

Οπότε, τι είναι αυτά τα καπέλα τα οποία φοβόσουν όταν ήσουν χαμένος; (σ.σ.: αναφορά στο τραγούδι "Lost") Θα πρέπει να πω πως το εναρκτήριο τραγούδι είναι ένα από τα πιο όμορφα στον δίσκο...
Αυτό έχει να κάνει με τον φόβο για το άγνωστο που ανέφερα και πιο πριν. Ο ίδιος φόβος αναφέρεται και στο "Discard Your Fear". Το πήρα από τον "Μικρό Πρίγκιπα". Δεν ξέρω αν το γνωρίζεις, αλλά ο μικρός Πρίγκιπας ήταν χαμένος και άντλησα έμπνευση από αυτό. Στην αρχή έδειξε στους ενήλικες ένα σχέδιο και τους ρώτησε αν τους τρόμαζε. Και αυτοί απάντησαν «γιατί ένα καπέλο να είναι τρομακτικό; Γιατί θα έπρεπε να μας τρομάξουμε από ένα καπέλο;» Κι αυτός απάντησε πως δεν είναι ένα καπέλο, αλλά ένας βόας που κατάπιε έναν ελέφαντα. Στη συνέχεια το ζωγράφισε διαφορετικά και απέδειξε του λόγου το αληθές. Όμως αρχικά τους έδειξε ένα καπέλο.

Αυτό που θέλω να πω είναι «γιατί θα πρέπει να με τρομάζει κάτι που δεν γνωρίζω», σωστά; Ας πούμε πως ξεκίνησα τη διαδικασία να πάρω μια απόφαση και νιώθω χαμένος. Αλλά το νιώθω αυτό με θετικό τρόπο γιατί υπάρχουν οι στίχοι που λένε «Είμαι αυτό που έχω χάσει». Οπότε, ό,τι και αν έχω χάσει μέχρι στιγμής με έχει κάνει καλύτερο άνθρωπο ή δυνατότερο ή με έχει γεμίσει με εμπειρίες για τη ζωή, άρα γιατί να φοβάμαι κάτι που δεν γνωρίζω; Μπορώ να το κάνω αυτό γιατί έχω τις εμπειρίες και δεν φοβάμαι. Οπότε κάτι τέτοιο ήθελα να περάσω στους στίχους.



Το "Under The Pillow" είναι ακόμα ένα πολύ καλό τραγούδι, αλλά το ρεφρέν παίρνει μια τροπή την οποία δεν περιμένει ο ακροατής. Συμφωνείς;
Δεν ξέρω... τι κακό έχει το ρεφρέν; Ποια είναι η τροπή που αναφέρεις; Ok, γίνεται διαφορετικό αργότερα. Ξεκινάει σαν ένα κανονικό τραγούδι και καταλήγει κάτι εντελώς διαφορετικό... ναι, ίσως...  ίσως να μην ήθελα να το κάνω με τον φυσιολογικό τρόπο που θα περίμενες... (γέλια)... απλά ακολουθούσα το ένστικτό μου.

Εντάξει, εντάξει! Το "#Addicted" είναι η εναντίωσή σου στη γενιά των social media. Πιστεύεις πως το έχουν παρακάνει; Δεν υπάρχουν και θετικά σημεία ίσως;
Τα τρία τελευταία άλμπουμ των Riverside θα μπορούσες να τα αναφέρεις και ως μια τριλογία για τον κόσμο και την κοινωνία σε ότι έχει να κάνει με τους στίχους. Το "#Addicted" είναι ένας μικρός αδερφός του "Celebrity Touch". Είναι ένα τραγούδι για όλους εμάς που ασχολούμαστε με τα κοινωνικά μέσα και όχι με τις διασημότητες. Έχει να κάνει με το να νιώθεις σημαντικός. Αλλά, τελικά ο κόσμος το αντιλήφθηκε κατά κύριο λόγο αυτολεξεί, ότι δηλαδή εννοούσα όλους αυτούς τους ρηχούς ανθρώπους που βλέπεις στην τηλεόραση. Οπότε, τώρα ήθελα να σχολιάσω το γεγονός όπου οι περισσότεροι στις μέρες μας απλά έχουν εθιστεί στο να θέλουν να παρουσιάσουν τους εαυτούς τους ως κάτι καλύτερο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Συνδέεται κατά κάποιο τρόπο με το "Saturate Me", αλλά αυτό το hashtag είναι πολύ διάσημο στις μέρες μας και ήθελα να το καταδείξω με κάποιο τρόπο.

Το "Saturate Me" είναι ένα τραγούδι που ξεχωρίζει, ένα από τα αγαπημένα μου και το πιο progy στον δίσκο. Μίλα μας λίγο για αυτό.
Νομίζω πως το συνέθεσα τελευταίο αυτό το τραγούδι. Αρχικά, όταν είχαμε τον δίσκο σε μορφή demo, υπήρχαν μόνο οκτώ κομμάτια. Δεν είχα ούτε το "Saturate Me", ούτε το "Found". Κάποια στιγμή, κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων, συνειδητοποίησα πως  κάτι έλειπε. Κάτι λίγο πιο δυνατό, λίγο πιο σκληρό και περίπλοκο θα μπορούσες να πεις και δεν είχα το κλείσιμο του δίσκου που ήθελα. Οπότε, αυτά τα δύο προέκυψαν τα τελευταία τραγούδια του δίσκου που γράψαμε. Το "Saturate Me" είναι μάλλον ένα παραδοσιακό Riverside τραγούδι θα έλεγα. Είναι από εκείνα που όταν τα ακούς λες «Α, τώρα ξέρω τι είδους μπάντα ακούω». Νομίζω πως αντικατοπτρίζει το στυλ μας και ήθελα να προσθέσω λίγη περισσότερη ενέργεια στη μέση του δίσκου. Μιλάει για κάποιον που φοράει μάσκες, που θέλει να είναι περισσότερο «επεξεργασμένος». Το «saturation» είναι ένα φίλτρο του photoshop, με το οποίο μπορείς να διορθώσεις το χρώμα, το φόντο, τα πάντα. Αυτή είναι η βάση. Κάποιες φορές θες να δείχνεις καλύτερος από αυτό που πραγματικά είσαι, αλλά όχι αναφορικά με τον εσωτερικό σου κόσμο, αλλά για κάτι επιφανειακό που θα δείξεις στους άλλους.

Συνδέεται και με κάτι που διάβασα. Λέγεται «multi-φρένεια». Στην εποχή μας, λόγω του ότι ο κόσμος είναι μονίμως συνδεμένος στο internet, οι άνθρωποι έχουν χάσει την ταυτότητά τους. Για να είμαι ειλικρινής, δεν ξέρουν τι πρέπει να τους αρέσει, τι πρέπει να νιώθουν, τι να φορέσουν, τι να δουν στην τηλεόραση, οπότε διαλέγουν τα καλύτερα κατά τη γνώμη τους κομμάτια από άλλους ανθρώπους και κάνουν ένα κολάζ, φτιάχνοντας τη δική τους προσωπικότητα, η οποία βασικά δεν είναι η δική τους, αλλά εκείνη που θα ήθελαν να είναι και την οποία θα μπορούν να δείχνουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ας δούμε πόσοι άνθρωποι γελάνε όταν βγάζουν μια φωτογραφία για να την ποστάρουν στο facebook. Οι άνθρωποι γελάνε, τρέχουν σε μαραθώνιους, γυμνάζονται και είναι τόσο χαρούμενοι... τα πάντα είναι υπέροχα και τα χρώματα τόσο τέλεια. Όλοι είναι καταπληκτικοί όταν κοιτάς το προφίλ τους στο facebook. Σίγουρα υπάρχει και μεγάλη δόση αλήθειας σε όλο αυτό, αλλά υπάρχουν και άνθρωποι οι οποίοι απλά δεν συμπεριφέρονται έτσι όταν τους συναντάς από κοντά. Απλά ήθελα να αναφέρω πως στις μέρες μας κάποιες συμπεριφορές είναι copy / paste από κάποιον άλλον, το οποίο είναι κακό και καλό ταυτόχρονα. Ήταν κάτι σχετικό με τον σύγχρονο τρόπο ζωής που ήθελα να υποδείξω.

Τώρα, το "Afloat" είναι το είδος τραγουδιού που πάντα μου άρεσε στους Riverside. Γεμάτο συναίσθημα με βασικά μόνο σου με το μπάσο σου. Έχει κι έναν μεταβατικό χαρακτήρα, καθώς ο δίσκος παίρνει μια διαφορετική τροπή από εκείνο το σημείο και έπειτα. Αληθεύει κάτι τέτοιο;
Ίσως, λίγο ναι. Από εκείνο το σημείο και μετά γλυκαίνει και γίνεται πιο ήπιο. Περισσότερο εσωστρεφές θα έλεγα. Το "Afloat" είναι ένα τραγούδι για το πόνο. Έχει να κάνει με κάποιον που δεν νιώθει πλέον πόνο από κάτι. Θέλει να νιώθει καλά αυτή τη φορά. Οπότε έχει να κάνει με την αρχή του να νιώθεις  πιο θετικά για κάτι. Όλος ο δίσκος είναι σαν την μετάβαση από το σκοτάδι σε κάτι πιο φωτεινό, πιο θετικό. Από τη στιγμή που είναι όντως το μέσο του δίσκου στο οποίο παίρνει αυτή την πιο ανάλαφρη διάθεση ο δίσκος θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί πως το "Afloat" είναι το σημείο καμπής, ναι.



Το "Towards The Blue Horizon" είναι ένα ιδιαίτερο τραγούδι. Το δεύτερο μέρος του μου θύμισε τους Opeth μετά τη μεταμόρφωσή τους σε μια prog rock μπάντα... θα μπορούσε να είναι αληθής ένας τέτοιος ισχυρισμός;
Ίσως, δεν ξέρω. Πάντως εγώ δεν ακούω τους Opeth εδώ...

Φυσικά το λέω ως απλά μια επιρροή...
Όχι, όχι! Δεν είχε να κάνει με το ότι άκουγα Opeth και γι' αυτόν τον λόγο μου βγήκε στο τραγούδι. Εδώ και πολλά χρόνια δεν επηρεάζομαι με αυτόν τον τρόπο. Δεν ακούω τους δίσκους των Opeth και στη συνέχεια φτιάχνω τα άλμπουμ των Riverside. Καμία σχέση! Απλά κάνω ό,τι κάνω από τα βάθη της καρδιάς μου και τίποτα παραπάνω. Αλλά, πλέον εννοείται πως ανήκουμε στο ίδιο είδος με τους Opeth, έχοντας αυτές τις μελαγχολικές μελωδίες. Αυτά που παίζουν οι Riverside μπορείς να τα ακούσεις σε μπάντες όπως οι Anathema, Porcupine Tree, Steven Wilson, Opeth κλπ. Είναι σαν να είμαστε μια μεγάλη οικογένεια και μας χαρακτηρίζουν τα ίδια χρώματα, τα ίδια σχέδια, η ίδια διάθεση και όλα τα συναφή. Φυσικά αυτό δεν σημαίνει πως ακούω αυτούς τους καλλιτέχνες, τουλάχιστον όχι πλέον. Είμαστε απλά φίλοι και τίποτα άλλο. Μερικές φορές απλά πειράζουμε ο ένας τον άλλον γύρω από αυτό.

Το "Towards The Blue Horizon" είναι ένα πολύ ιδιαίτερο τραγούδι για εμένα και επίσης πιστεύω πως είναι αρκετά ενδιαφέρον γιατί καταδεικνύει το στυλ των Riverside. Από τις ήρεμες στιγμές μπορείς να πας σε κάτι πιο δυνατό και πάλι πίσω. Οι μουσικές αντιθέσεις ήταν κάτι που πάντα ήθελα να χρησιμοποιώ και το συγκεκριμένο τραγούδι το δείχνει ξεκάθαρα.

Το "Time Travelers" έχει να κάνει με τη μελαγχολία. Πιστεύεις πως η παιδική μας ηλικία μας στοιχειώνει κατά μια έννοια;
Ναι, ακριβώς. Είναι η μελαγχολία και η νοσταλγία, αλλά κυρίως θέλω να επισημάνω τη δεκαετία των '80s. Εκείνη ήταν η δική μου δεκαετία, σε αυτή μεγάλωσα κι άρχισα να έχω τις πρώτες μου εμπειρίες μου με τη μουσική και να αναγνωρίζω τι μου αρέσει και τι όχι. Ξέρεις ήταν μια πολύ αγνή εποχή. Θυμάμαι όταν ήμουν δέκα ή δεκαπέντε, τον ενθουσιασμό που ένιωθα για διάφορα πράγματα. Ήταν εντελώς διαφορετικό. Έπρεπε να περιμένεις για κάτι, να είσαι υπομονετικός, να λαχταράς, έπρεπε να αξίζεις κάτι για να το έχεις. Στην εποχή μας έχεις πρόσβαση στα πάντα ανά πάσα στιγμή, οπουδήποτε και αν βρίσκεσαι. Οπότε αυτή η νοσταλγία έχει περισσότερο να κάνει με εκείνη την εποχή που ο ενθουσιασμός και το αίσθημα της αγάπης που αναφέρω στον τίτλο ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που είναι σήμερα.

Ακούγοντας το άλμπουμ μαζί με έναν καλό μου φίλο, συντάκτη του site μας και μεγάλο οπαδό των Riverside από το ξεκίνημα της μπάντας, μου είπε - «είναι ένα υπέροχο άλμπουμ, αλλά δεν νομίζω να ξαναγίνουν η μπάντα που ερωτεύτηκα». Δεν είναι ένα αρνητικό σχόλιο και νομίζω πως μπορείς να καταλάβεις τι θέλει να πει. Δεν ανησυχείς αν θα χάσετε κάποιους οπαδούς οι οποίοι αγαπήσανε τους Riverside για συγκεκριμένα στοιχεία στη μουσική τους;
Βασικά πιστεύω πως επιστρέφουμε στις ρίζες μας, σε κάτι που κάναμε πολύ στον πρώτο μας δίσκο "Out Of Myself". Επιστρέφουμε σε αυτά τα συναισθήματα και αυτό είναι το βασικό φόντο της μουσικής μας, όχι τα τεχνικά μέρη, όπως αυτά που είχαμε στο "Anno Domini High Definition". Αυτά κατέχουν την δεύτερη ή ίσως και τρίτη θέση στη μουσική μας. Οι αγνοί Riverside έχουν να κάνουν με αυτή τη συναισθηματική και εσωστρεφή πλευρά της μουσικής μας. Αυτή τη φορά, όμως, έπρεπε να αλλάξουμε λίγο λόγω του θέματος και της μετάβασης που ήθελα να ακούσω στους στίχους. Ήθελα να το κάνω διαφορετικά, όπως στα τραγούδια από τα '80s.

Τα '80s δεν ήταν άσχημα. Δεν μιλάω για τον νεορομαντισμό ή τις ηλεκτρονικές βλακείες που είχαν κάτι πλαστικούς ήχους. Μιλάω για φυσιολογικά τραγούδια από καλλιτέχνες όπως οι The Police, Talk Talk, o Peter Gabriel, ακόμα και τους U2! Ακούς τα τραγούδια στο ραδιόφωνο και καταλαβαίνεις πως υπάρχει κάτι κάτω από την επιφάνεια, δεν είναι ρηχά, υπάρχει κάτι περισσότερο εκεί. Μου αρέσει αυτό πολύ και ήθελα να φτιάξω τα τραγούδια στον καινούριο δίσκο των Riverside κατ’ αυτόν τον τρόπο. Δεν ήθελα τόσα πολλά τεχνικά σημεία ή riff, ξέρεις σε στυλ Dream Theater, ή jazz στοιχεία και άλλα τέτοια. Δεν ταίριαζαν με το θέμα, το οποίο είναι πολύ απλό και βασίζεται περισσότερο στους στίχους για το πώς θα αλλάξεις τον εαυτό σου. Οπότε σκέφτομαι πως αν χάσουμε κάποιους οπαδούς, θα είναι αυτοί προτιμάνε την τεχνική πλευρά των Riverside, που θέλανε να μας βλέπουν ως δεύτερους Dream Theater ή κάτι τέτοιο. Σίγουρα δεν είμαστε τέτοιου είδους μπάντα, οπότε αν χάσουμε κάποιος δεν έχω πρόβλημα, πιθανόν θα κερδίσουμε κάποιους άλλους.

Θεωρώ πως είσαι ένας από τους καλύτερους rock / metal τραγουδιστές και ειδικότερα στο prog, γιατί έχεις χαρακτηριστική χροιά και είσαι χαρισματικός στο να γράφεις καταπληκτικές φωνητικές γραμμές. Πιστεύεις πως έχεις βελτιωθεί με το πέρασμα του χρόνου;
Αυτή δεν είναι ερώτηση για εμένα! Σίγουρα, πρέπει να πω πως όταν τραγουδούσα σε αυτόν τον δίσκο, έβλεπα τα πάντα πιο φωτεινά. Θέλω να πω, πως δεν πάλευα με κάτι και είχα καλή ροή. Ίσως να συνδέεται με το γεγονός πως λόγω θέματος δεν χρειαζόταν αν φωνάζω και  να είμαι θυμωμένος όπως σου είπα και πιο πριν. Ή ίσως να φταίει του ότι έκοψα το κάπνισμα πριν από εννιά μήνες, οπότε ίσως να έχω λίγο διαφορετική φωνή πλέον...

Βλέπω όμως τον εαυτό μου σαν ένα καλλιτέχνη που εξελίσσεται. Ποτέ δεν με θεώρησα ως έναν φοβερό τραγουδιστή, αλλά πάντα ένιωθα πως οι ικανότητές μου ήταν αρκετές για την μουσική που συνθέτω, πως ταιριάζανε. Ταιριάζουν και στον καινούριο μας δίσκο.

Επίσης, ο ήχος του μπάσου στους Riverside είναι χαρακτηριστικός και βγαίνει μπροστά στη μίξη, οπότε θα σε πείραζε να σε πω Steve Harris του σύγχρονου prog;
Ο Bruce Dickinson είχε σήμερα ή χθες γενέθλια και άκουσα πολύ Iron Maiden σήμερα, γιατί άκουγα ραδιόφωνο. Ήταν μια ξεχωριστή μέρα. Θυμάμαι ακριβώς πριν από είκοσι ή τριάντα χρόνια που άκουγα Iron Maiden για ένα διάστημα και με είχε συνεπάρει το παίξιμο του Steve Harris. Έπαιζε σχεδόν συνέχεια το ίδιο πράγμα (σ.σ.: τραγουδάει μια χαρακτηριστική μπασογραμμή των Maiden), αλλά ήταν πολύ γρήγορο και με τα δάκτυλα το παίξιμό του και ήταν αρκετά γαμάτο. Θα το θεωρήσω ως κομπλιμέντο αυτό που είπες, οπότε σε ευχαριστώ... (γέλια)



Ο Piotr έκανε φοβερή δουλειά στις κιθάρες στον δίσκο. Άκουγε πολύ Pink Floyd τώρα τελευταία;
Δεν νομίζω. Είναι απλά ο Piotr, ξέρεις. Ακούγαμε πριν από αρκετά χρόνια Pink Floyd και Porcupine Tree και πολλές άλλες μπάντες. Η διαδικασία της δημιουργίας μουσικής δεν είναι του στυλ «ακούω πολύ τους Meshuggah, οπότε θα φτιάξω έναν δίσκο που θα μοιάζει με τους Meshuggah». Δεν νομίζω πως υπάρχει μουσική που θα με επηρεάζει κατά τέτοιο τρόπο σήμερα, ώστε να με κατευθύνει μουσικά. Πιστεύω πως απλά έχουμε βρει το στυλ μας ανακατεύοντας όλες αυτές τις επιρροές κατά το παρελθόν. Του Peter πάντα του άρεσε αυτό το στυλ παιξίματος που φέρνει στον παίξιμο του Dave Gilmour ή κάποιου άλλου. Αυτή τη φορά έγραψε πολύ μελωδικές γραμμές και είμαι περήφανος για τη δουλειά του στον δίσκο.

Είστε μεταξύ των ηγετών της παγκόσμιας prog rock σκηνής. Πόσο δύσκολο ήταν να πετύχετε κάτι τέτοιο προερχόμενοι από την Πολωνία;  Σας έχω ως σημείο αναφοράς και παράδειγμα προς μίμηση όταν σκέφτομαι ελληνικές μπάντες που θέλουν να πετύχουν...
Λοιπόν, έχω δυο λέξεις για αυτό... Χμ, ίσως τελικά έχω περισσότερες λέξεις. Πάντα προσπαθούμε να είμαστε ταπεινοί, πάντα προσπαθούμε να σεβόμαστε το γεγονός πως κάποια πράγματα δεν έχουν να κάνουν με εμάς και πάντα είχαμε μια σχετική αποφασιστικότητα. Αν όχι αποφασιστικότητα, τότε συνέπεια στο να κάνουμε μικρά βήματα κάθε χρόνο. Δεν μπορώ να γνωρίζω τι θα συμβεί με αυτό το νέο άλμπουμ, αλλά σίγουρα προχωράμε μπροστά και τα πάντα συνδέονται με μια δεδομένη χρονική στιγμή.

Θεωρώ πως δεν έχει σημασία αν είσαι από την Πολωνία ή από οποιαδήποτε χώρα. Μπορείς να πεις πως είναι σχετικά πιο εύκολο αν είσαι από τις Η.Π.Α, από το Ηνωμένο Βασίλειο ή από τη Σουηδία, αλλά στις μέρες μας δεν είναι πως είμαστε μια φτωχή χώρα και οι άλλες χώρες έχουν λεφτά για να μπορούν να αγοράζουν όργανα και να παίζουν. Σε καμία περίπτωση. Και για αυτούς είναι δύσκολο, διότι υπάρχουν πολλοί ανταγωνιστές στις χώρες τους. Είναι πολλές οι μπάντες στη Σουηδία, στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Αμερική. Οπότε, ίσως και να είναι ευκολότερα στη Σουηδία, δεν ξέρω αν θα υπήρχαμε κάπου αλλού (γέλια)...

Σίγουρα, το πρώτο και σημαντικότερο είναι το θέμα του χρόνου. Πρέπει, απλά, να ξέρεις πως δεν θα γίνεις μια επιτυχημένη μπάντα σε έναν χρόνο. Χρειάζεται να περιμένεις. Χρειάζεται να μάθεις πως πρέπει να περιμένεις λίγο καιρό για να έρθει η σειρά σου. Πρέπει να υπάρχει συνέπεια. Και τότε πιθανότατα, μια ημέρα, θα κάνεις εντύπωσε σε κάποιον και ξαφνικά θα έχεις πολύ κόσμο όταν δίνεις τη δική σου συναυλία.

Αυτό που έχουμε κάνει ως τώρα είναι να είμαστε συνεπείς και πιθανότατα ο κόσμος το αντιλαμβάνεται όταν μια μπάντα είναι ειλικρινής με τη μουσική της, όταν έχει να πει κάτι δικό της. Πάντα θέλαμε να είμαστε αυτού του είδους το συγκρότημα από την αρχή. Δεν θέλαμε να αντιγράψουμε κανέναν. Απλά, θέλαμε να παίξουμε τη μουσική μας και γνωρίζαμε ότι πρέπει να περιμένουμε κάποιες στιγμές για να φτάσουμε τουλάχιστον σε ένα αξιοπρεπές επίπεδο στην rock σκηνή ή στην prog rock σκηνή ή όπου ανήκουμε τέλος πάντων...

Οπότε, τι επιφυλάσσει το μέλλον για τους Riverside; Ξέρω πως ετοιμάζεστε για μια μεγάλη περιοδεία, αλλά καλλιτεχνικά τι έχει μείνει να εξερευνήσετε και να πετύχετε;
Δεν ξέρω ακόμα. Πιστεύω πως θα συνεχίσουμε το μελωδικό μας ταξίδι, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως επειδή κάναμε ένα πιο ήρεμο άλμπουμ  σε σχέση με τα προηγούμενα, πως θα συνεχίσουμε έτσι. Ίσως γυρίσουμε σε κάτι πιο σκληρό. Τα πάντα εξαρτώνται από το θέμα και τα πάντα έχουν να κάνουν με το συναίσθημα. Είναι πάντα ρευστό και δεν ξέρω ποια κατεύθυνση θα ακολουθήσουμε, αλλά σίγουρα θα παραμείνουμε οι Riverside και θα προσπαθούμε να βελτιώνουμε τους εαυτούς μας δημιουργώντας προκλήσεις και ίσως παίρνοντας ακόμα μια καθοριστική απόφαση.

Πριν κλείσουμε θα ήθελα να σου πω το τελευταίο σας σόου εδώ ήταν μια από τις καλύτερες συναυλίες που παρακολούθησα τα τελευταία χρόνια...
Σκοπεύουμε να επιστρέψουμε εκεί το 2016, γιατί φέτος λόγω της περιοδείας στις Η.Π.Α. έπρεπε να αναβάλουμε κάποια σόου. Δεν μπορούμε να παίξουμε το Δεκέμβριο όταν θα είναι γεμάτο χιόνι, δεν θέλουμε να κάνουμε κάτι τέτοιο. Οπότε ας ελπίσουμε πως θα επιστρέψουμε σε εσάς και να δώσουμε ένα ακόμα live που θα σας αρέσει.